شما اینجا هستید
اجتماعی » آسیب شناسی گرایش کودکان و نوجوانان به رفتارهای خشونت بار/ دکتر مهناز خداکرمی*

تحقیقات نشان می دهد که پسران بیش از دختران در رفتارهای خشونت آمیز و پرخاشگرانه خود از نیروی بدنی استفاده می کنند،اما دختران بیشتر متوسل به جدال های لفظی می شوند.
این گونه افراد معمولا در میان گروه به عنوان افرادی گستاخ، بی تربیت و بی رحم نسبت به اطرافیان و همسالان، شناخته می شوند.

روانشناسان علل خشونت را اینگونه بیان می کنند:
۱- خشونت در قالب پرخاشگری فیزیکی یا لفظی ممکن است ناشی از ناکامی های اساسی باشد یا به دلیل وجود مدل های پرخاشگرانه در محیط زندگی ( خانه یا مدرسه ) نوجوان ایجاد شود.

۲- نوجوانان خشن معمولا والدینی پرخاشگر دارند که روش های تربیتی آنها بیشتر مبتنی بر سخت گیری، خشونت و تنبیه بدنی است.

۳- عامل وراثت هم می تواند در رفتار خشن یک نوجوان نقش داشته باشد که بیشتر رفتاری اکتسابی و آموخته شده است
تحقیقات نشان می دهد که در اغلب مواقع، تربیت های کارآمد و قوی می تواند آثار وراثت را تحت پوشش خود قرار دهد.

۴- نوجوانی که پرتوقع و نازپرورده بار آمده است و انتظار دارد که همگان به خواست های او احترام بگذارند هنگام برآورده نشدن انتظاراتش، عصبانی می شود و به خشونت و پرخاشگری متوسل می گردد.

۵- نابسامانی های خانواده می تواند از عوامل دیگر ایجاد خشونت در قالب پرخاشگری باشد مانند غیبت های طولانی پدر یا مادر، درگیری و اختلاف، جدایی و متارکه و محیط های زندگی دور از تفاهم و مسالمت.

۶ – کودکان و خشونت در رسانه:
تلویزیون و رسانه ها می توانند عامل مؤثری در رشد و تحول سیستم های ارزشی و شکل دهنده رفتار باشد؛ ولی متأسفانه بسیاری از برنامه های تلویزیون مروج خشونت هستند، بسیاری از فیلم ها و سریال ها خود الگویی برای خشونت هستند که بدون هیچ نظارتی در رسانه ها پخش می شوند و مورد مهم دیگر بازی های هیجان انگیز کامپیوتری و القا کننده خشونت هستند و بسیار جذاب برای رده سنی کودکان و نوجوانان می باشند.

۷- مورد دیگر که جای تامل و بحث دارد، اثر تماشاگر است.
اثر تماشاگر به پدیده‌ای اطلاق می‎شود که در آن با افزایش تعداد افراد حاضر در محل یک حادثه‌ اورژانسی، تمایل حاضرین برای کمک کردن به فرد قربانی کاهش پیدا می‌کند. افراد معمولا هنگامی حاضر می‌شوند به کمک بقیه بروند که شاهدی در محل حادثه حضور نداشته باشد و یا این که اگر هم حضور دارد، حداقل جمعیت زیادی از مردم در محل تجمع پیدا نکند.
با افزایش تعداد شاهدین، هر کس از زیر بار مسئولیت شانه خالی کرده، و گمان می‌کند که بقیه کمک‌های لازم را انجام خواهند داد و یا به جای کمک با گوشی به ثبت حادثه می پردازند.
معروف‌ترین مثالی که در کتب روان‌شناسی در مورد اثر تماشاگر مطرح شده، قتل فجیع زن جوانی به نام کاترین جنوز است
روز جمعه، ۱۳ام مارس ۱۹۶۴، زنی ۲۸ ساله به نام کاترین در مسیر بازگشت به خانه بود او زمانی که می‌خواست وارد آپارتمان خود شود توسط مردی به نام وینستون موزلی مورد حمله قرار گرفت و در ادامه به ضرب چاقو به قتل رسید
علی‌رغم داد و فریاد کاترین جنوز، هیچ‌یک از ساکنین آپارتمان مجاور قضیه را به پلیس اطلاع ندادند.
کاترین در ساعت ۳:۲۰ صبح مورد حمله قرار گرفت، اما اولین تماسی که با پلیس گرفته شد، مربوط به ساعت ۳:۵۰ بود.
اخیرا هم یک ویدیو از خشونت یک نوجوان علیه نوجوان دیگری در یکی از مناطق حاشیه شهری دیده می شود، در این جادثه نه تنها همسالان بی تفاوتند بلکه فرد بزرگسالی که درون درب منزل ایستاده تنها به نظاره حادثه می پردازد و هیچگونه واکنشی از خود نشان نمی‌دهد و فرد دیگر هم مشغول ثبت این خشونت است.

۸- مورد آخر که می توان به آن به آن اشاره داشت وندال رفتاری است.
وندالیسم بیماری مدرن و نوظهوری است که تا نیم قرن اخیر به مثابه معضلی اجتماعی مطرح نبوده است.این پدیده به مفهوم داشتن نوعی روحیه بیمارگونه به کار رفته که مبین تمایل به تخریب آگاهانه، ارادی و خودخواسته اموال، تأسیسات و متعلقات عمومی است محققان آسیب های اجتماعی دریافته اند که شرایط و محیط اجتماعی افراد در شکل گیری شخصیت وندال در آنها نقشی تعیین کننده داشته اند
و در شرایط دیگر این رفتار می تواند انواع مختلفی را در جامعه بروز دهد
گاها با تخریب اموال عمومی و گاهی با آسیب رساندن به هر آنچه که با آن در تضاد و نارضایتی است، حتی در مواردی نیز این آسیب به افراد را شامل می شود.

 

سخن پایانی اینکه جامعه پر از آسیب اجتماعی هر آن شاهد یک خشونت است و این خشونت نتیجه کم کاری همه افراد است از خانواده ها گرفته که محیط امن رفتاری ندارند و تا جامعه، نهادهای متولی و آموزش و پرورش که متاسفانه تنها واژه ای بیش نیستند.
آموزش در کنار پرورش باید معنا پیدا کند که متاسفانه این پرورش نیازمند زیر ساخت های الگوی رفتاری مناسب اس.ت
هیچ رفتاری با زور و تهدید قابل اصلاح نیست در اصل باید ریشه یابی شود و در درمان و پیشگیری از خشونت در جامعه گام برداشته شود.

* رئیس هیات مدیره کانون کودکان آسمان کوردستان

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است -
آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد -

سایت خبری سقز رووداو | خبری | اجتماعی | کوردانه | اقتصادی | سیاسی | فرهنگی | گزارش | عناوین بین الملل