۱ـ مجلس با توجه به قانون محرومیت زدایی از سال ۱۳۸۸ و نیز بر پایه ماده ۲۶ قانون برنامه ششم توسعه که دولت را موظف نموده است۳ درصد از درآمد صادرات نفت و میعانات گازی را به ترتیب یک سوم به استان های نفت خیز و گاز خیز و دو سوم هم به مناطق و شهرستان های کمتر توسعه یافته اختصاص دهد در تبصره ۱۴ بودجه ۱۴۰۰ مبلغی معادل ۱۹هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان را برای محرومیت زدایی و توازن منطقه ای برای مناطق محروم در نظر گرفته است که سهم استان کوردستان حدود ۷۸۰ میلیارد تومان معادل ۴ درصد است که با ضریب محرومیت کوردستان بعنوان یکی از محرومترین استان های کشور چندان چشمگیر هم نیست. برای نمونه استان ایلام با جمعیتی حدود ۵۸۰ هزار نفر در حدود ۶۰۰ میلیارد تومان بودجه محرومیت زدایی اخذ نموده که با جمعیت یک میلیون و ششصد هزار نفری کردستان و بودجه ای معادل ۷۳۲ میلیارد تومان جهت محرومیت زدایی به نسبت جمعیتش رقم بالاتری محسوب می شود. به عبارتی دیگر استان کوردستان حدود سه برابر استان ایلام جمعیت دارد و قاعدتا باید سه برابر ایلام هم بودجه دریافت می نمود. استان سیستان و بلوچستان هم با جمعیتی حدود دو میلیون هشتصد هزار نفر بالای هزار و چهارصد میلیارد تومان بودجه محرومیت زدایی دریافت نموده که به نسبت جمعیت سهمش بالاتر از کردستان است. واقعیت اینست اگر بودجه محرومیت زدایی بقیه استان های محروم در بودجه ۱۴۰۰ را با همدیگر مقایسه کنیم نشانگر وضعیت ناعادلانه توزیع بودجه و شکاف بین کردستان با سایر استان ها می باشد.

۲ـ معمولا بودجه را بر اساس دو شاخص اصلی جمعیت و وسعت و همچنین پارامترهای همچون سطح درآمد و ضریب بیکاری و میزان طرح های ناتمام و… درنظر می گیرند. بر اساس آخرین سرشماری ها در سال ۱۳۹۷جمعیت نقاط روستایی سقز و بانه ۱۰۱۴۵۷ نفر بوده است که بعد از حوزه سنندج-کامیاران-دیواندره پرجمعیت ترین حوزه انتخابیه استان است همچنین شهرستان سقز وسیع ترین شهرستان استان بعد از شهرستان بیجار محسوب می شود، لذا عدد ۲۳۷ میلیارد تومان بودجه نقاط روستایی به نسبت جمعیت و وسعت این دو حوزه نه تنها برتری را نشان نمی دهد بلکه بر اساس محاسبه سرانه، بیشترین سهم بودجه به نسبت جمعیت (سرانه) مربوط به شهرستان بیجار می باشد که سرانه دو میلیون سیصد و پنجاه و دو هزار تومانی را دارا می باشد نه سرانه دو میلیون و سیسصد و سی و پنج هزار تومانی حوزه سقز و بانه.

از طرف دیگر بر اساس آمارهای موجود نقاط روستایی سقز و بانه به مراتب از سایر نقاط روستایی استان به لحاظ شاخ صهای ارتباطات، دسترسی به آب و مراکز آموزشی و بهداشتی و … عقب مانده تر می باشند که لزوم توجه بیشتر را در بودجه می طلبید.

۳ـ معمولا زمانی می توان از به نتیجه رسیدن تلاش های مسئولان حرف زد که به ماه های پایانی سال و اتمام دوره برسیم و آن وقت میزان تحقق یافتن بودجه را محاسبه و ارزیابی نهایی از عملکرد بودجه را ارائه داد؛ لذا صرف تصویب بودجه ای (آنهم غیرعادلانه) در شروع دوره نشانگر تحقق بودجه نیست که در لفافه، تحلیلگران و منتقدین روستاگردی نماینده را خطاب و مورد انتقاد قرار داده اند.

۴ـ در آخر جا داشت نماینده مجلس از اظهارنظرات و نطق هایش در مجلس در خلال بودجه بندی سال ۱۴۰۰ و نحوه اختصاص بودجه محرومیت زدایی استان های محروم هم گزارشی به مردم حوزه انتخابیه می دادند تا برخی شائبات رفع و تاثیرگذاری خود را نشان می داد، چون اعتقاد بر این است که بودجه به روال عادی و جاری خود تصویب و اختصاص می یابد.

در سال های اخیر بر طبق برنامه های پنجساله توسعه کشور و سیاست های کلی نظام همواره سیاست دولت ها و مجلس مبتنی بر اختصاص بودجه ای مختص مناطق محروم بوده است و مصادره نمودن این موضوع به نمایندگان یا جریانات خاص واقعیت چندانی نداشته، چراکه همه نمایندگان فعلی و قبلی استان به نحویی خود را عامل اختصاص بودجه محرومیت زدایی کوردستان نشان می دهند که ارتباط چندانی با آنان نداشته و این قانون برای همه استان ها وجود دارد و تازه سهم کوردستان خیلی به نسبت پراکندگی انسانی و سطوح محیطی استان و پتانسیل ها و نیازمندی های استان پایین تر از حد واقعی اش بوده است، لذا این امر نه تنها جای افتخار نبوده بلکه کم کاری و ضعف نمایندگان استان در زمینه عدم توانایی جذب بودجه های بیشتر از روال رایج جهت تحقق توازن منطقه ای را نشان می دهد.

ـ انتشار این مطلب در سقزرووداو نظر نویسنده و جهت ایجاد فضای دیالوگ و شفاف سازی بوده و به معنای تایید یا رد آن نمی باشد.