فریدون محمدزاده/ فعال فرهنگی و رئیس انجمن فیلم سقز

سقزرووداو: بارها برایمان پیش آمدە است کە هنگام آموزش مسالەای بە بچەی خود دچار یاس و ناامیدی شدەایم چرا کە بعد از چندین و چند بار آموزش کمترین نتیجەای نگرفتەایم و همین امر چالشی بزرگ برایمان شدە است.

امروزە قطع بە یقین همە میدانیم کە آموزش مهمترین مسالە جوامع متمدن بشری است. همه واقفیم کە فرد برای اینکە بتواند زندگی خوب و موفقی داشتە باشد باید تحت تاثیر یک آموزش قوی قرار بگیرد. آموزشی کە تمام جنبەهای فیزیکی و روانی او را در بر بگیرد و او را برای زندگی دراجتماع آمادە سازد. در این راە یادگیری مهارتهای زندگی ارجح بر تمامی آموزشهاست.

نکتەی اولیە کە در آموزش همارە باید مد نظر داشتە باشیم بحث آموزش عملی است. آموزشی موفق و ماندگار در ذهن خواهد بود کە بە شیوە عملی و نە تئوری اجرا گردد.

در این بارە مثال معروفی وجود دارد کە همە می دانیم. در کشورهای اسکاندیناوی کە موفق ترین آموزش و پرورش را دارند برای نمونە وقتی می خواهند بە بچەهای مهد کودکی مسائل راهنمایی و رانندگی و رعایت عبور و مرور را آموزش دهند در حیاط مهد بچەها را بە چند دستە تقسیم میکنند. تعدادی از بچەها نقش ماشین را بازی می کنند یکی نقش تابلوی راهنمایی رانندگی و یکی پلیس می شود. بعد ماشینها بە حرکت در می آیند چراغ و پلیس طبق برنامەی مشخص انجام وظیفە می کنند و بچەها عملا این درس را تجربە می کنند. این آموزش عملی آنچنان در ذهن بچەها می ماند و حک می شود کە تا آخر عمر دیگر نیازی بە آموزش در این مورد نخواهد داشت و همیشە و در همە حال رعایت می کنند. و یا هنگامی کە میخواهند مفهوم عدالت را بە بچەها آموزش بدهند دو تا از بچەها را روبروی هم قرار می دهند سیبی بە آنها می دهند یکی از بچەها مسئول دو تکە کردن سیب و دیگری مسئول تقسیم کردن آن می شود بە این ترتیب بچەای کە تکە می کند تمام سعی خود را بە کار می برد تا عادلانە تکە کند چون می داند کە دیگری تقسیم می کند کە کدام تکە مال چە کسی باشد.

این شیوەها و نمونەهایی از این دست آموزش بر مبنای عمل است کە بسیار تاثیرگذار و ماندگار است.

اما نکتە دوم و با اهمیت در بحث آموزش، آموزش بە شکل جمعی است. بچەها در کنار هم و با هم میل بە یادگیری دارند نە بە تنهایی. بچەها در مهمانی ها، در مهد کودکها و در مدرسە یاد می گیرند تا در خانە و بە تنهایی. بە همین علت است کە ما در خانە هر اندازە تلاش می کنیم کە بە بچەی خود چیزی را آموزش دهیم یا نتیجەای نمی گیریم و یا خیلی اندک، چون اساسا آموزش یک مفهوم جمعی است و نە انفرادی. آموزش جمعی در عین حال باعث تقویت کار گروهی، خرد جمعی، قبول و تحمل همدیگر و تشکیل جامعەای کوچک می شود کە اجماع جوامع کوچک همان جامعە بزرگ انسانی را شکل می دهد.

بنابراین چنانچە بە عنوان پدر و مادر و یا بزرگتر و یا معلم بخواهیم امری را بە بچەی خود و یا دیگر بچەها آموزش بدهیم باید دو نکتە اساسی را مد نظر داشتە باشیم: اولا آموزش ما باید بە شیوە عملی اجرا گردد، ثانیا باید شکل جمعی، دو یا چند نفری داشتە باشد.