محسن مصطفایی روزنامه نگار//

نبود نهادهای مدنی قوی و تاثیرگذار و مشکلات فراروی این مقوله یکی از چالش های امروز مناسبات اجتماعی در استان کوردستان است.

در عصر حاضر ارتباط مردم با حکومت و دولـت هـا و جلـب مشـارکت هـر چـه بیشـتر شهروندان در امـور مختلـف از طریـق نهادهایی خودجوش و مدنی صورت می گیرد که به سازمانی مردم نهاد معروف گردیده اند

انجمن های مدنی متشکل از گروهی دارای ارتباطات متقابل، معنادار، هدفمند و سازمان یافته بوده و میان آنها کنش های پیوسته و پویا برای نیل به توسعه اجتماعی، فعالیت های داوطلبانه، بسط حقوق شهروندی و… وجود دارد.

نهادهای مدنی در کنار تعریف حقوق و تکالیف برای افراد، با اتصال شهروندان به خود، آنها را در فرایندهای سیاسی، فرهنگی، علمی و هنری یا فرایندهای حمایتی و مسئولیتی در برابر دیگران مانند کاری که بنیادهای خیریه انجام می دهند، شریک می کنند.

مبنای جامعه پویا و پیشرفته بر مولفه هایی نظیر: نوآوری، عقلانیت و قاعده مندی استوار است، که هر فردی، “حقوق” و “تکالیف” خود را برای یک “هدف جمعی” بداند.

واقعیت امر این است که امروزه گذر به شیوه مشارکتی در تصمیم گیری ها، برنامـه ریـزی و اداره امـور گریـزناپذیر و ضروری بنظر می رسد. زیرا از یک سو ظرفیت ها برای جلب مشارکت و حضور مردم بالا رفتـه اسـت و از سوی دیگر مسائل پیچیده تر از آن هستند که به وسیله تعداد معدودی قابل حل باشند.

نگاهی بر جامعه ما بیانگر این واقعیت بوده مشکلات جذب و مدیریت منابع انسانی، فقدان روندهای پایدار برای تولید منابع مالی، کمبود سرمایه اجتماعی و نبود  انگیزه های مشترک واقعی، چالش های برنامه ریزی و نظارت، نگاه حداقلی و نبود دید کامل و جامع نسبت  به مسائل اجتماعی، عدم نگاه توسعه ای و بسترسازی برای مشارکت موثر نهادهای مدنی از سوی دولت و… از مهمترین چالش های درونی سمن ها بوده است.

از سوی دیگر برخی از نهادهای مدنی که شکل می گیرند، به صورت توده‌وار، بدون چشم انداز و نقشه راه حرکت نموده، لذا این مسئله‌ای است که نهادهای مدنی باید در درون خود حلش کنند. نهادهای مدنی الزاما هویتش به پروانه و ثبت آن نیست، بلکه به ارتباطات و همکاری جمعی، تاثرگذاری و پرورش سرمایه اجتماعی، کارکردهای عقلانی و توسعه محور است، همچنین لازمست ارتباطات، اعتماد، دوستی، امید، مشارکت و تحرک از تولیدات مؤثر نهادهای مدنی باشد.

بررسی ها حاکی از آن است که تک صدایی و حرکت های انفرادی اثرگذاری چندانی نداشته، لذا در شرایط کنونی تقویت و گسترش سمن ها و نهادهای مدنی در استان کوردستان در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و …، ارتباط چند جانبه و شبکه ای بین نهادهای مدنی و رسانه های مردمی و مطالبه گر می تواند راهبری برای اثرگذاری، پاسخگویی و متعهد نمودن مسئولان، دست اندرکاران و سازمان هابرای انجام و اتخاذ تصمیمات درست و عقلانی در سطح جامعه باشند و همچنین با ارائه برنامه و مشاوره های مفید و کارساز می توانند نقش مهمی بر تصمیم سازی ها به نفع عموم داشته باشند و مکمل و تکمیل کننده تصمیمات و برنامه های اجرایی در حوزه های مختلف باشند. لذا می توان با ایجاد نهادهای مردمی فراگیر در سطح استان گام های بزرگی به سوی توسعه همه جانبه برداشت و سرمایه و مشارکت اجتماعی را جهت تحقق این مساله تقویت نمود.

@saqqezrudaw