سقزرووداو: تسبیح های قدیمی و رنگارنگ، انگشترهای نقره با نگین‌های عقیق یمنی، فیروزه، یاقوت و … از جایگاه و اعتبار خاصی در بین مردم منطقه و مسلمانان برخوردار بوده و دارای ارزش های مادی و معنوی، درمانی، اوقات فراغت و سرگرمی و… می باشد.

امروز استفاده از انگشتر و دیگر زیورآلات و تسبیح در بین اقشار مختلف بنابه دلایل مختلف افزایش و علاوه بر زیبایی؛ برخی خواص سنگ‌ها و آیات و ادعیه‌های قرآنی که بر روی سنگ‌های انگشترها کنده می‌شود، باعث شده تا مردم از آنها استفاده نمایند، به طور مثال انگشترهای شرف‌شمس که غالبا بر روی سنگ‌های عقیق زرد حکاکی می‌شوند یک نمونه از انگشترهایی است که از تقاضای بسیار بالایی برخوردار است.

در شهرستان سقز نیز از حدود ۱۰ سال پیش بازاری بنام دوشنبه بازار تسبیح، انگشتر و زیورآلات به همت سفره خانه سنتی ماردین واقع در گذر بازار میرده دایر شده است که خواندن گزارش آن بسیار جذاب است.

حضور  تسبیح فروشان و انگشترفروشان از ایران گرفته تا هند و پاکستان در سقز

بهروز ریشه صاحب مسئول کافه ماردین می گوید: شهرستان سقز بدلیل سابقه درخشان تجاری و فرهنگی و همچنین موقعیت جغرافیایی، یکی از مراکز عمده فروش تسبیح، انگشتر و زیورآلات در منطقه و حتی بین المللی می باشد و علاوه بر اینکه افراد زیادی در محل های مختلف سقز مثل: پارک کودک و یا بازار روز به خرید و فروش این وسایل مشغولند، دوشنبه بازار از حدود ۱۰ سال پیش رونق خاصی به این کسب و کار بخشیده است.

وی افزود: در دوشنبه بازار علاوه بر حضور همیشگی عده زیادی از شهرهای تبریز، ارومیه، میاندواب، بوکان، مهاباد، مریوان، سنندج، زنجان و شهرهای اطراف، افرادی نیز از استان سیستان و بلوچستان و کشورهای پاکستان، افغانستان، هند، کشورهای عربی، عراق و اقلیم کوردستان نیز به سقز آمده و در خرید و فروش تسبیح، انگشتر، زیورآلات قدیمی و زینتی مشارکت می کنند.

وی می گوید: در چند سال گذشته این بازار رونق و شور و شوق بیشتری داشت، اما رکود حاکم بر بازار بصورت کلی بر بازار تسبیح و انگشتر نیز اثر گذاشته و مقداری با رکود مواجه شده، اما همچنان بازاری پویا می باشد.

هیچ نهادی از بازار تسبیح حمایت نکرده است

ریشه صاحب با بیان اینکه توسعه بازار تسبیح، انگشتر و زیورآلات سقز برای ده ها نفر فروشنده، سازنده تسبیح و چاقو، صنعتگران بخش صنایع دستی و… شغل ایجاد نموده، خاطرنشان ساخت: متاسفانه هیچ نهادی اعم از فرمانداری، میراث فرهنگی، شهرداری و اصناف هیچ حمایتی از این بازار ننموده و هیچ تسهیلاتی حتی در حد یک تبلیغ و نصب بنر برای ما انجام نداده اند.

ساخت مکان جدید و جلب مشارکت بانوان

وی درخصوص برنامه های موردنظرش برای توسعه این بازار سنتی گفت: ساخت یک مکان جدید را شروع نموده ایم که در سطحی وسیع تر باشد و امکان حضور بانوان فعال در حوزه زیورآلات و صنایع دستی های قدیمی را نیز فراهم بکنیم و به موازات آنها درصددیم امکان حضور بیشتر فروشندگان و تاجران داخلی و خارجی را فراهم کنیم که این موضوع در رونق بازار، ایجاد اشتغال و گردش مالی بیشتر در این حوزه موثر خواهد بود.

بازار تسبیح سقز سرآمد سایر بازارهاست

 

صلاح محمد یکی از تسبیح فروشان اهل پاکستان که بیش از ۳۰ سال است به خرید و فروش تسبیح و انگشتر مشغول است، گفت: بازار تسبیح و انگشتر شهر سقز یکی از بهترین بازارها در کشورها منطقه است که برای توسعه و جذب بیشتر تاجران و تسبیح فروشان ظرفیت بالایی دارد.

این فروشنده گفت: از گذشته های دور تاکنون تسبیح و انگشتر برای مردم دارای اهمیت خاصی بوده، افراد برای ذکر و ذاکری، تفنن، آرامش روان، حساب و کتاب، سرمایه گذاری (خصوصاً تسبیح های قدمی و زینتی و انگشترهای نقره دست ساز) از تسبیح و انگشتر استفاده می نمایند، همراه داشتن تسبیح های قدیمی و انگشترهای نقره مایه خیر و برکت است.

وی افزود: برخی هم دارای کلکسیون های مختلفی از تسبیح و انگشتر هستند و معمولا تسبیح های گران را برای کلیکسیون شخصی خود می خواهند.

بازاری متنوع که شاخ مار هم در آن یافت می شود

در این بازار اونواع مختلف چاقو، وسایل قدیمی آشپزخانه و زینتی منازل، شاخ گاو، وسایل نقره و برنز، انگشترهای مختلف، سکه های قدیمی و…وجود دارد، یکی از حاضرین با شوخی به ما می گوید شاخ مار هم اینجا پیدا می شود.

وی همچنین می گوید: شمش هایی که تسبیح های گران قیمت از آنها درست می شود بیشتر از ترکیه و کشورهای اروپایی وارد می شوند، جنس های پلاستیک و چینی بدرد ما نمی خورند.

تسبیح و انگشتر نقره بالای ۱۰ میلیون

یک فروشنده تبریزی با اشاره به وجود تسبیح و انگشتر از قیمت های چند هزاری تا بالای ۱۰ میلیون تومان گفت: تسبیح هایی نظیر: شاه مقصود، سندلوس، عقیق و… چندین میلیون تومان خرید و فروش می شوند، این انگشترها دارای خواصی نظیر: دفع نیروهای منفی، تقویت انرژی‌های مثبت بدن، آرام بخش، ارزش معنوی، درمان بیمارهای جسمی و روانی یا سنگ درمانی هستند

وی افزود: انگشتر نقره با نگین فیروزه جاهایی مثل نیشابور و اصفهان هم ارزش خاص و بالایی دارند، البته بیشتر گرانی انگشتر ها مربوط به نگین و دست ساز بودن  آنها است. انگشترهایی که کار ریخته گری یا به اصطلاح کار سیلندری باشد به مراتب ارزانتر از انگشترهای نقره کار دست است.

خواص معنوی و درمانی انگشترها

یک فروشنده دیگر درباره خواص نگین ها می گوید: از قدیم گفته‌اند «هر کی انگشترش فیروزه، در زندگی پیروزه»،  یا سنگ زمرد می گویند انسان را از گزند مار و عقرب دور نگه می دارد و یا سنگ یاقوت حس های منفی را از آدم می گیرد و حس مثبت می هد، انگشتر شرف شمس موجب ازدیاد رزق و روزی، دفع بلا و… می شود و…

مام علی گفت: بازار تسبیح و انگشتر قدمتی چند هزار ساله دارد و این نگین ها هر کدام برای امر خیر یا دفع بلا بکار می روند.

از همین رو امروزه در شهرهای مختلف داخل و خارج بازار سنگ‌های قیمتی که از آن به عنوان نگین انگشتری استفاده می‌کنند، بسیار داغ است.

لزوم گسترش بازار تسبیح و انگشتر سقز

دوشنبه بازار سقز محفلی جذاب برای علاقه مندان به انگشترهای نقره، تسبیح های قدیمی و معنوی، اشیاء زینتی قدیمی و… باشد، تا جایی که شاهد حضور بسیاری از جوانان و اقشار مختلف مردم برای بازدید یا خرید وسایل از این بازار هستیم.

بازار تسبیح، نقره و زیورآلات در فضایی آرام توانسته در ایجاد اشتغال، تجارت و جذب سرمایه تا حدودی موثر باشد، علاوه بر آن کارکردهای فرهنگی و هنری همچون: تقویت ارتباطات بین فرهنگی، بازنمایی بخشی از میراث های فرهنگی و صنایع دستی، جذب گردشگر و… داشته است.

امید است اینگونه بازارها با خلاقیت و تلاش متولیان امر از جمله: کافه ماردین، اداره میراث فرهنگی و گردشگری، شهرداری و شورای شهر، اصناف و… توسعه و گسترش یافته و شاهد برنامه ریزی و تبلیغات بیشتری جهت جذب علاقه مندان و شکل گیری پدیده گردشگری تسبیح و انگشتر در سقز باشیم.