سقزرووداو- در یکی دو ماه اخیر، خبری خوش در فضای رسانه‌های کوردی پیچید و علاقه‌مندان به ادبیات، به‌ویژه ادبیات کوردی (البته اگر جناب شفیعی کدکنی از این عبارت رنجیده‌خاطر نشوند و ما را عمله‌ی استعمار نخوانند)، به پیگیری آن واداشت:

برگزاری جایزه‌ی قلم هه‌ژار برای آثار زبانی، ادبی، فرهنگی و تاریخی به زبان کوردی، به همت پژوهشکده‌ی کوردستان‌شناسی دانشگاه کوردستان.

نحوه‌ی برگزاری این جایزه، شیوه‌ی انتخاب آثار، و فرآیند داوری، بحث‌های فراوانی را برانگیخت. بسیاری از منتقدان – عمدتاً با نیت دلسوزانه – نقدهایشان را در فضای مجازی منتشر کردند. من تنها با شماری از این نقدها مواجه شدم، اما همان‌ها نیز برای درک یک نکته کافی بودند:

نحوه‌ی برگزاری این جایزه با تبلیغات پرطمطراقی که آن را افقی نو برای معرفی ادبیات کوردی می‌خواند، هم‌خوانی نداشت.

این رویداد در شأن نام بزرگ ماموستا هه‌ژار نبود و در بهترین حالت، تصویری ضعیف از یک فستیوال ادبی – نه در مقیاس جهانی، بلکه حتی در سطح محلی – ارائه داد، تا جایی که شنیده شده، برخی از برگزیدگان از دریافت جایزه خودداری کردند.

هدف از این یادداشت، نه نقد جزئیات برگزاری جشنواره است و نه داوری درباره‌ی آثار انتخاب‌شده. پرسش اصلی اکنون این است:

پس از برگزاری نخستین دوره‌ی جایزه‌ی قلم هه‌ژار، برای آینده چه باید کرد؟

به‌نظر می‌رسد دو راه پیش رو باشد:

۱. ادامه‌ی همان مسیر امسال و فقدان تغییر؛

عدم توجه به دغدغه ها و انتقادات عمومی و تاکید بر مسیر  رویکرد قبلی می‌تواند این تصور را ایجاد کند که دغدغه‌ی اصلی برگزارکنندگان نه خدمت به زبان و ادبیات کوردی، بلکه بهره‌برداری از نام پرآوازه‌ی ماموستا هه‌ژار و کسب اعتبار شخصی و نهادی بوده است.

۲. شهامت تغییر مسیر و تبیین نقشه راه؛

این مسیر مستلزم گوش‌دادن به نقدها و صدای مخالفان است.

ای کاش برگزارکنندگان آن‌قدر پختگی و جسارت داشتند که طی فراخوانی، از نویسندگان، شاعران، انجمن‌های ادبی، و همه‌ی دلسوزان زبان کردی می‌خواستند نظرات و نقدهای خود را به دبیرخانه ارسال کنند.

سپس با برگزاری پنلی چندروزه در فضایی آرام، دموکراتیک و شفاف، این نقدها را بررسی کرده، گفت‌وگویی سازنده با منتقدان ترتیب می‌دادند.

پخش زنده‌ی این پنل در فضای مجازی می‌توانست به مشارکت عمومی و آگاهی بیشتر علاقه‌مندان بینجامد.

در نهایت شاید بهتر باشد که در پاسخ به نقدهای دغدغه‌مندان‌ و دلسوزان زبان‌ و ادبیات کوردی، نقشه‌ی راه و شیوه‌ی ادامه‌ی مسیر این جایزه‌ی ادبی در سال‌های آتی، در بیانیه‌ای رسمی توسط نهاد متولی برگزاری این جایزه اعلام گردد.

امیدوارم که مجریان‌و متولیان برگزاری این جایزه‌ی ادبی، تمامی نقدهای مطرح شده‌‌ی را نشانه‌ی پویایی‌و  سرزندگی جامعه‌ی فرهنگی ‌و ادبی کوردستان دانسته‌و گام‌های بعدی‌ را آگاهانه‌تر بردارند.

به امید آن روز.