محمد قاضی جریان ساز و معمار ترجمه نوین بوده است

بهزاد احمدی، دکتری زبان شناسی در سخنانی با موضوع “ترجمه قاضی، قاضی ترجمه” در این نشست اظهار داشت: براساس مطالعات ترجمه و بررسی آثار ترجمه شده توسط محمد قاضی، این شخصیت چیره دست، ساختار ساز، معادل ساز، زبان ساز، دوران ساز و اندیشه ساز بوده است.

این استاد دانشگاه پیام نور اضافه نمود: وفاداری به روح متن، توانش و دانش زبانی، تاثیر ترجمه های وی بر محیط اجتماعی، غنی از لحاظ دانش ادبی، تسلط بر زبان فارسی، توجه به روانشناسی زبان و رعایت چندصدایی، از دیگر ویژگی ها ترجمه های فارسی محمدقاضی است.

وی با بیان اینکه محمدقاضی، پدر ترجمه نوین فارسی است، ادامه داد: دانشجویان رشته مترجمی می توانند از دیدگاه های مختلف از جمله؛ عاملیت ترجمه در ورود علم روانشناسی، معادل یابی و ساختارسازی و سایر دیدگاه های مطرح در مطالعات ترجمه به بررسی ترجمه های قاضی و یا مقایسه ترجمه های آثار وی با سایر ترجمه های مترجمان بپردازند.

احمدی در بخشی دیگر از سخنان خود از دیدگاه؛ ترجمه به مثابه فرایند، ترجمه به عنوان فرایند و رشته مترجمی به ایراد سخن پرداخت و عنوان نمود: باید در برنامه ریزی آموزشی رشته های زبان انگلیسی مبحثی برای تحلیل و بررسی آثار مترجمان بزرگ مانند محمد قاضی  گنجانده شود و ترجمه های قاضی به عنوان سنجه های ترجمه، پیکره بندی ماشین ها و نرم افزارهای ترجمه مورد استفاده قرار بگیرد.

آثار قاضی، ترجمه های برتر نیم قرن اخیر

سپس دکتر شهباز محسنی، دکتری زبان و ادبیات فارسی در سخنرانی خود با محور “جایگاه محمد قاضی در ترجمه” بیان نمود: ترجمه های محمدقاضی، نیم قرن به عنوان ترجمه برتر در ایران مطرح بوده است.

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد مهاباد با بیان اینکه پرسشگری، دغدغه مندی و مسأله محوری در مراکز آموزشی و دانشگاهی عامل مهمی برای پیشرفت، ترویج و تولید علم است، تصریح نمود: محمد قاضی همواره دغدغه پیشرفت و پاسخگویی به نیازهای فرهنگی جامعه را داشته است.

وی با بیان اینکه محمد قاضی قبل از آنکه مترجم زیردست باشد، گفت: شاعر توانمندی بوده و اشراف مناسبی بر حوزه ادبیات فارسی داشته است.

وی اضافه نمود: محمد قاضی استاد چیره دست و مسلط در حوزه زبان و ادبیات فارسی بوده و به دلیل ترجمه آثار زیاد از زبان های غیر فارسی، وی را روزنه ای بر روی باغ مغرب زمین توصیف نموده اند.

مسئولیت مداری و خیرعمومی؛ وجه مشترک روزنامه نگاران و مترجمان

در ادامه ابراهیم محمدحسینی، دکتری مدیریت رسانه گفتار خود را پیرامون “معیارهای محمد قاضی و روزنامه‌نگاران” ارائه داد و با بیان اینکه در این گفتار از دو نظریه مسئولیت اجتماعی و عینیت در روزنامه نگاری و مترجمی استفاده شده است، بیان نمود: دفاع از اجتماع، حفظ بی‌طرفی، احترام به مخاطب، پرداختن به اصل حقیقت موضوع، روشنگری برای افکار عمومی، تعهد به خواننده و اجتماع و دموکراسی، دمکراسی، تنوع فرهنگی، احترام به آزادی‌های شهروندان، تأثیر ندادن احساسات و پیش‌داوری‌ها و تمایلات و علاقه‌های شخصی، حقیقت‌جویی و صحت گرایی، پیشرفت اجتماعی، توسعه فرهنگی، احترام به حقوق فردی، احساس مسئولیت برای مصالح  و منافع عمومی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اصول حرفه‌ای رشته روزنامه‌نگاری و مترجمی، از دستاوردهای این گفتار و بررسی است.

وی بیان نمود:  آن‌چنان که مترجمان حرفه‌ای در کارشان، ترجمه را چون یک خدمت و تعهد به اجتماع می‌دانند، در اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری هم خبر چون خیر اجتماعی، نگریسته می‌شود و آنان به ارزش‌های جهانی احترام می‌گذارند و اساساً اعتبار حرفه روزنامه‌نگاری به حقیقت‌گویی، صحت اطلاعات، احترام به حقوق و آزادی‌های شهروندان و استفاده از ابزارهای مناسب و مشروع برای کسب و جمع‌آوری اطلاعات بستگی دارد.

محمدحسینی اضافه نمود: تعهد به عینیت، حقیقت و اهداف اجتماعی و انسانی و مسئولیت اجتماعی، از جمله معیارهای مترجمان و روزنامه‌نگاران بوده است و قاضی به‌عنوان یک مترجم، در عمل به حرفه، وظیفه خود را دفاع از آزادی، دموکراسی، روشنگری و آنها وظیفه هر انسان قلم‌زنی دانسته است و روزنامه‌نگاران نیز به‌عنوان یکی از قلم‌زنان، در عمل به شغل و حرفه، اهدافی غیر از این ندارند.

وی یادآور شد: بر اساس پژوهش های انجام شده؛ رازداری، وفاداری به متن، بی‌طرفی، تعهد به حرفه؛ پایبندی مترجم به هنجارهای فرهنگی، اجتماعی و مکانی و زمانی در یک جامعه و پذیرفتن مسئولیت اجتماعی از جمله شاخص‌های حرفه مترجمی است که محمدقاضی آنها را رعایت نموده است.

این نشست ۳ ساعته که با استقبال خوب علاقمندان مواجه شد، به همت: دانشگاه پیام نور مرکز سقز، کتابخانه عمومی و خانه مطبوعات و رسانه های شهرستان سقز، روز یکشنبه ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ ساعت ۱۶ در سالن کتابخانه عمومی برگزار شد.