سقزرووداو: مدتی است اخبار و طرح مباحثی درخصوص مهاجرت یا حرکت کارگران ایرانی به سمت اقلیم کوردستان در رسانه ها و محافل عمومی افزایش یافته است.
ـ خبرگزاری فرانسه در گزارشی به موج حرکت کارگران ایرانی به سمت کردستان عراق پرداخته است.
در متن گزارش این خبرگزاری آمده است:
“یک خودرو در شهر اربیل مرکز کردستان عراق توقف می‌کند و بیش از ۶ کارگر ایرانی به سمتش هجوم می‌برند.
بیشتر این افراد ایرانی‌هایی هستند که احتمالا در کارگاه‌های “ساخت‌و ساز” منطقه کردنشین عراق مشغول خواهند شد تا شرایط اقتصادی خود را بهبود بخشند.
بیشترشان کلاه‌های لبه‌دار بر سر دارند و کیف‌های پارچه‌ای را به دور کمر بسته‌اند. آنها در بخش‌های صنعتی اربیل منتظر افرادی هستند که با خودرو به این منطقه آمده و کارگران را به کارگاه‌های ساختمانی ببرند.
رستم ۳۱ ساله یک کارگر از ارومیه ایران در این باره گفت: با حقوق یک روز خود در ایران تنها قادر به خرید یک مرغ هستم و این میزان کفاف خانواده‌ام را نمی‌دهد.
رضا کارگر دیگری که در اربیل فعالیت می کند در این باره گفت: دستمزد روزانه هر کارگر در اربیل بین ۲۵ تا ۳۰ هزار دینار عراقی (معادل حدود ۲۵ دلار ) و حدود ۳ برابر دستمزد آنها در ایران است.
وی افزود: این مقدار درآمد خوبی است.
رستم نیز در این خصوص گفت: اقتصاد ایران بسیار غیرقابل پیش‌بینی است
اکثر کارگران ایرانی با ویزای یک ماهه توریستی از مرزهای ایران خارج شده و وارد کردستان عراق می‌شوند.
کارگران ایرانی پس از ۲۸ روز برای استراحت به خانه بازمی‌گردند… پس از یک هفته استراحت این چرخه همچنان تکرار می‌شود و….”
ـ درست حدود ۲۰ سال پیش اگر در تهران یا شهرهای بزرگ به هر کارگاه ساختمانی یا صنعتی که سر می زدید قطعاً در کنار کارگران افغانستانی با افراد کارگر یا جویای کار بیشتر اهل اقلیم کردستان یا عراقی مواجه می شدید، ولی علیرغم جنگ ها، محاصره و مشکلات متعدد در گذشته، نبود زیرساخت ها و… اکنون شاهد برون رفت آنان از آن وضعیت دشوار و حرکت هدفمند بسوی توسعه و رفاه هستیم.
اما وضعیت در داخل به شیوه دیگری رقم خورده و گرد و غبار فقر و بیکاری بر زوایای زندگی برخی از اقشار جامعه آنها سایه انداخته است.
ـ موج مهاجرت جویندگان کار (کارگران، استادکاران، تحصیلکردگان و حتی نخبگان) به اقلیم کوردستان از چند سال پیش شروع شده، در ابتدای امر بسیاری به امید یافتن زندگی بهتر، قرابت های فرهنگی و تجاری (در مقیاس جمعیتی کمتری) به این منطقه می رفتند، اما موج اصلی مهاجرت علیرغم مشکلات ویزا و برخی سخت گیری ها از سال ۱۳۹۷ شروع شده است.
مشکلات اقتصادی، بیکاری بالا، کاهش ارزش پول ایران، رکود همراه با تورم افسارگسیخته، سردرگمی و بی اطمینانی نسبت به آینده، کاهش فرصت های شغلی در شهرهای بزرگ همچون تهران، بستن معابر مرزی و کولبری و از رونق افتادن تجارت چمدانی و فضای کسب و کار در شهرهای مرزی از یک سو و افزایش رونق اقتصادی، گشایش روابط خارجی و جذب سرمایه گذاری های خارجی در اقلیم کوردستان و…از سوی دیگر از جمله دلایلی است که در افزایش مهاجرت برای کار یا زندگی در اقلیم کردستان موثر بوده است.
ـ در کنار اقلیم کوردستان، برخی از جوانان و افراد سرمایه دار دارای وضعیت مناسب مالی به کشورهای اروپایی، ترکیه، چین و دبی رفته یا سرمایه گذاری نموده اند، چند روز پیش یکی از دوستان مقیم دیاربکر از افزایش کارگران کورد و یا ایرانی در شهرهای کوردستان ترکیه نظیر وان، آگری، دیاربکر و…نسبت به یک سال پیش خبر می داد که به امید کار یا اخذ اقامت به این کشور رفته اند.
ـ بسیاری از این کارگران یا افراد جویای کار با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کنند که می توان به عدم ایمنی کار، نداشتن بیمه، فشارهای کاری، زندگی در شرایط سخت برای کاهش هزینه ها یا ترس از اخراج و…اشاره نمود و این در حالیست در صورت بروز مشکل، کمتر مورد حمایت دیپلماتیک یا کنسولگری ها قرار می گیرند.
با عنایت به این وضعیت گریزناپذیر در شرایط فعلی باید تمهیداتی اندیشیده و بستری مناسب برای اعزام نیروهای کار به اقلیم کوردستان در قالب انجمن ها یا آژانس های کاریابی، افزایش مدت زمان ویزای کار برای کارگران از یک ماه به حداقل ۳ ماه، رعایت حقوق و ایمنی کار کارگران و… اندیشیده شود که این امر نیازمند مساعدت بیشتر دولت اقلیم کوردستان و پیگیری مسئولان کنسولگری ایران در هولیر و سلیمانیه می باشد.