لف- هر وقت نقل مکان می کنم اولین موردی که ذهنم را مشغول می کند کتاب ها هستند! کلا دو سه بار کتاب هایم را جا به جا کرده ام.
ولی همین چند مورد به دلیل تجارب ویژه آن در خاطرم حک شده است. اینکه کتاب ها را بسته بندی کنم، و در مکان جدید چگونه کتاب ها را باز کنم و دو باره در قفسه یا کتابخانه قرار گیرند. شمار کتاب ها در این مواقع مسئله ساز است که خدا را شکر تعداد اندک کتاب های من دردسری ایجاد نمی کند! ولی کسی مثل آلبرتو مانگوئل زمانی که به خاطر مشکلات ویزایی مجبور شد فرانسه را ترک کند، سی و پنج هزار جلد کتاب داشت! جا به جایی آن تعداد کتاب حتما مصیبت بار بوده! و وقتی اشرف غنی افغانستان را فوری ترک کرد، صرفا به فکر سرنوشت هفت هزار جلد کتابش بودم. چه بر سر کتاب های غنی آمد؟

موضوع بسته بندی و باز کردن کتاب ها از نظر بزرگان نیز پنهان نمانده و در باره آن نوشته اند. مثلا والتر بنیامین پس از جدایی از همسرش و نقل مکان به این مسئله توجه کرده و در سخنرانی “باز کردن کتاب هایم” گفته: اگر باز کردن کتاب ها تولدی تازه است (چون کتاب ها جایگاه و حیات جدیدی پیدا می کنند) جمع کردن و گذاشتن آن ها در کارتن و جعبه این احساس را به تو می دهد که داری آن ها را در تابوت می گذاری و می خواهی دفن شان کنی!
در زمان دسته بندی، به کتابها نگاه می کنم! هر کتابی با خاطره خاصی همراه است. مثلا زمان و مکانی که کتاب را خریده‌ای، تاریخی که بر پشت کتاب زدید و تجربه ای که از خواندن آن دارید. در حین بسته بندی و باز کردن، کتاب ها را هم ورق می زنم و گاها مشغول خواندن کتاب یا مجله ای می شوم که زمان و موقعیت را فراموش می کنم. حاشیه نویسی کتاب، برگه و کارتی مانده لای کتابی، روزگار گذشته را بازخوانی می کند. این هم واقعه خوبی است که علائمی سبب بازسازی گذشته می شود و تو را به روزهای دور می برد.
احمد اخوت در کتابِ «خاطرات کتابی» می نویسید: خیلی از ما وقتی کتابی را بعد از سال ها به دست می گیریم و نگاهی به آن می اندازیم فقط درونمایه کتاب را به یاد نمی آوریم. حال و هوایی که وقت خواندن کتاب داشتیم، اتفاقاتی که همزمان با خواندن کتاب برایمان اتفاق افتاده بود و یا فکر و خیالی که با خواندن کتاب به سرمان زده بود به یاد می آوریم.

ب- راستی چرا کتاب گرانبهاترین دارایی بشر و مهمترین میراث وی است؟ چرا صنعت چاپ که امروز از جانب اینترنت و فناوری مورد تهدید واقع شده، همچنان مهمترین اختراع بشر محسوب می شود؟ خیلی مختصر عرض کنم کتاب ها بهترین مونس و همدم انسان ها هستند. عصاره فضل و دانش و دست آوردهای بشریت را در قلب خود نگه داشته اند. تمام تمدن بشریت نگاشته شده و این گنجییه در کتاب حفظ شده است. “کندویی که همه تخیلات، زنبورهای طلایی با عسل هایشان در آن جای دارند”(فیلیپ دوتوناک).
کتاب ابزاریست برای رهایی از جهل! برای فاصله گرفتن از باور عمومی رایج و جوری دیگر نگریستن، دیدن و اندیشیدن. کتاب ابزاریست برای گریز از واقعیت های تلخ موجود و زیستن در دل واقعیت های آرمانی! کتاب روشنگر است و عمق واقعیت ها را بر تو کشف می کند. کتاب رهایی بخش است! کتاب بخشی است از درمان وجودی انسان. نمی دانم چه قدر با کتاب درمانی آشنا هستید و اطلاع دارید کتاب خوانی می تواند بهترین درمان برای بسیاری از بیماری ها و آشفتگی های دنیای معاصر ما باشد!
خلاصه زیستن بدون کتاب زندگی معنی دار و ارزشمندی نیست. کیفیت زندگی را کیفیت مطالعه تعیین می کند و لا غیر! چگونه زیستن و زندگی واقعی با همزیستی و خواندن کتاب های خوب حاصل می شود.