سقزرووداو- اخیرا رئیس سازمان صنعت استان در مصاحبه  با خبرگزاری ها به ساخت ۲ کارخانه طلا و ذوب آهن اشاره هایی داشته، در این گزارش بخشی از دغدغه های اجتماعی و چالش های فراروی این طرح ها از نظر می گذرد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان تاکید کرده است: معدن طلای سقز نیز یکی دیگر از پروژه های مهم استان است که اکتشافات آن تکمیل شده و پروانه بهره برداری معدن هم برای آن صادر شده که البته اقدامات مربوط به ساخت کارخانه تولید طلای این معدن بدلیل مشکلات زیست محیطی به تعویق افتاد ولی بزودی عملیات احداث این کارخانه آغاز می‌شود.

دره‌وزمی با اشاره به اینکه عملیات اجرایی کارخانه ذوب آهن سقز با سرمایه گذاری خارجی آغاز شد، گفته که: این پروژه مدتی بدلیل تحریم‌ها دچار وقفه شد ولی با پیگیری‌های انجام شده بار دیگر فعالیت اجرایی آن از سر گرفته شده و فعال است.

نگاهی به معادن طلای کوردستان/ سقز؛ زرخیر اما بی بهره از سود معادن

در کوردستان ۷ محدوده امید بخش طلا و سنگ آهن در سقز کشف شد، از این ۷ محدوده ۳ نقطه قلقله، قبغلوجه و کرویان به طور قطعی دارای معادن طلا هستند.

به گفته این مقام مسئول پیش بینی می‌شود از این سه معدن حدود ۱۷ تا ۳۵ تن طلای خالص کشف شود

معدن طلای قلقله سقز که حدود ۳ سال پیش توسط مقامات کشوری و استانی کلنگ زنی شد تاکنون بدلایل زیست محیطی و بهداشتی بلاتکلیف مانده است.

معدن طلای قلقله سقز دارای ذخیره ۱۰٫۲۹ میلیون تن کانسنگ با عیار ۱٫۱۸ است.

دغدغه ها نسبت به استحصال طلای قلقله

عملیات اجرایی این معدن به شرکت شستا واگذار شده، که قرار است ساخت کارخانه با هزینه ۳۰۰ میلیارد تومانی صورت بگیرد.

به عقیده کارشناسان، اگر تدابیر علمی و واقعی اندیشیده نشود موارد زیست محیطی آن می تواند برای مردم منطقه مشکلاتی ایجاد نموده و آب شرب شهر سقز و ۷۰ روستای اطراف را آلوده کند، لذا این مسائل نگرانی هایی را برای فعالان زیست محیطی ایجاد کرده و به همین دلیل تاکنون مجوز آغاز به کار معدن از سوی سازمان حفاظت محیط زیست صادر نشده است.

به گفته فعالان زیست محیطی، چشمه هایی در مسیر معدن طلای قلقله سقز وجود دارد که به سد چراغ ویس ختم می شود و از این طریق مواد خطرآفرین آرسنیک و جیوه، منبع تامین آب شرب شهر سقز را آلوده می کند.

براساس گزارش رسانه ها و با وجود اینکه سرمایه گذاران این طرح به مردم و مسئولان استان اطمینان می‌دهند که تمامی تدابیر لازم در ارتباط با نحوه استحصال طلا سقز انجام شده و جای نگرانی نیست و به تعهدات داده شده هم در طول اجرای طرح عمل می شود و کارخانه به پایین دست سد احتمالا منتقل شود؛ اما نکته حائز اهمیت دیگر این است که تصفیه خانه آب شهر سقز امکانات لازم برای حذف آلاینده های شیمیایی و فلزات سنگین را ندارد و در صورت آلوده شدن آب سد چراغ ویس منبع جایگزینی برای تامین آب شرب این شهر وجود ندارد و به همین دلیل مسئولان و مردم استان نگرانی های زیادی در ارتباط با اجرا شدن طرح طلای قلقله سقز را دارند.

نیاز آبی شهر سقز که جمعیت بیش از ۱۸۰ هزار نفر را دارد ۱۳.۸ میلیون مترمکعب است که براساس مطالعات انجام شده برای افق ۱۴۲۵ حدود ۳۱.۵ میلیون مترمکعب است، لذا اگر مشکلی پیش بیاید امکان منبع جایگزینی برای تامین آب شرب این شهر و حدود ۷۰ روستای زیرپوشش آن وجود ندارد.

مطالبه شهروندان: شفاف سازی، استفاده از نظرات نهادهای مدنی و دانشگاهی در مطالعات زیست محیطی

جار و جنجال ها در جلسات اداری بر سر معدن طلای سقز بعنوان یکی از معادن بزرگ طلای ایران و حتی جهان در حالیست که اطلاع رسانی و شفاف سازی خاصی تاکنون درخصوص ابعاد مثبت یا منفی بهره برداری از این گنج عظیم صورت نگرفته است.

مردم منطقه انتظار دارند در بهره برداری از این طرح ملاحظات زیست محیطی، سلامت و بهداشت مردم کاملاً رعایت شود و این مساله فارغ از فشارهای اداری، جناحی و سیاسی مورد توجه قرار بگیرد و در کنار دستگاه های اداری، نهادهای مدنی و دانشگاه ها هم ارزیابی مستقل و تخصصی از پیامدهای زیست محیطی و بهداشتی این معدن را داشته باشند و گزارش آن شفاف به رسانه ها و مردم شهرستان سقز اعلام شود.

کارخانه آهن صاحب سقز در هاله ای از ابهام

عملیات اجرایی احداث کارخانه تولید آهن اسفنجی در شهرستان سقز در تیرماه ۹۷ با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت آغاز شد.

زمین این طرح در متراژ ۱۰۰ هکتار سال ۹۵ تملک شد، که براساس وعده مسئولان و بر اساس قرارداد باید کارخانه در ۳۶ ماه آینده به اتمام می‌رسید و گفته شد که این پروژه در فاز اول با سرمایه گذاری ۱۶۰ میلیون یورو ۳۰۰ نفر و در فاز دوم با سرمایه گذاری ۲۰۰ میلیون یورو ۹۰۰ نفر اشتغال‌زایی به دنبال دارد.
اما عملیات اجرایی آن مدت هاست تعطیل شده و بررسی ها نشان می دهد مسئولان و سرمایه گذاران اگرچه اخیرا رفت و آمدهایی داشته اند و یک سری امکانات را مستقر کرده اند اما فعالیت چشمگیری هنوز شروع نشده است.

امیدواریم باز هم سقز مظلوم واقع نشود

شهرستان تاریخی، استراتژیک و زرخیر اما مظلوم، بی پناه و بی حامی سقز دارای پتانسیل های عظیمی برای توسعه همه جانبه می باشد که یکی از این پتانسیل ها وجود معادن غنی و گسترده طلا، آهن، سیلیس، سنگ های تزئینی و… است اما متاسفانه هیچ کدام از این ثروت های عظیم نتوانسته جهش و تحرک توسعه ای خاصی در سقز ایجاد نماید و متاسفانه بدلیل کم توجهی تعمدی یا غیرتعمدی و بی برنامگی مسئولان استانی و کشوری با توسعه نیافتگی، بی توجهی، محروم شدن از پتانسیل های تجارت مرزی و ایجاد منطقه آزاد و ویژه اقتصادی، کمبودها در ابعاد مختلف، بیکاری و غیره دست و پنجه نرم می کند و مسئولان شهرستانی هم در مقابل این کم توجهی ها، بیشتر سکوت مصلحتی می کنند.

یکی از مسائلی که می توانست سقز را به مرکز ثقل اشتغال مولد، منطقه ویژه اقتصادی و صنعتی، تجارت مرزی، سرمایه گذاری کلان و… تبدیل کند معادن این شهرستان است.

در واقع معادن زمانی برای یک منطقه دارای ارزش اقتصادی و محرک توسعه خواهد بود که کارخانه تولید و فرآوری آن تاسیس شود، اما متاسفانه انچه تاکنون شاهد بوده ایم فروش و بهره برداری خام از معادن بوده و غیر از انتقال خام معادن، ضربه به محیط زیست و منابع خدادی، خراب شدن جاده ها، نهایتاً بکارگیری چند کارگر ساده و موقت، تحول و پیامد دیگری را شاهد نبوده ایم.
لذا شنیدن این خبرها نه تنها امید و خوشحالی در بین افکار عمومی ایجاد نمی کند، بلکه به مثابه زخمی عمیق بر پیکر جامعه باقی می ماند.

نکته بعدی هم که مطالبه به حق و قانونی مردم است میزان سهم این معدن برای توسعه شهرستان سقز، ایجاد اشتغال و احداث کارخانجات فرآوری می باشد که باید مورد توجه جدی قرار بگیرد و مثل سایر موارد از جمله: بهره برداری بسیار پایین از سد لگزی، تعطیلی چندین ساله بازارچه مرزی سیف، منفک کردن آثار تاریخی از محدوده سقز، حذف نام سقز از طرح مطالعاتی منطقه آزاد تجاری- صنعتی، عدم ایجاد منطقه ویژه اقتصادی و مقاومت مسئولان استانی در برابر این طرح مولد توسعه و…. این شهرستان بی بهره، مظلوم و بی پناه واقع نشود.

حال باید دید که سهم مردم سقز از معدن طلای قلقله که تولید و برداشت ۱۷ تا ۳۵ تن طلای خالص برای آن پیش بینی شده است، چیست؟! آیا کارخانه آهن ساخته خواهد شد؟ که توان تولید یک میلیون تُن آهن اسفنجی به بریکت را داشته باشد؟