اما آنچه بسیار حائز اهمیت می باشد شناخت معضلات و پتانسیل‌های موجود شهرداری سقز توسط اعضای شورای دوره ششم و جستجوی راه حل های کاربردی در برنامه های افراد متقاضی یا دعوت شده جهت تصدی سمت شهردار می باشد؛ همچنین با توجه به مطرح شدن اسامی مختلف در این روزها و اهتمام اشخاصی جهت تصدی سمت شهرداری سقز، ذکر مشکلات و معضلات حوزه های مختلف مدیریت شهری می تواند راهگشا و تبیین کننده راه برای این افراد باشد.
مشکلات شهرداری سقز را می‌توان به چند بخش عمده تقسیم کرد که در زیر به تفکیک حوزه ها به آنها پرداخته شده است:

حوزه مالی
شهرداری سقز با توجه به نابسامانی های دوره گذشته و بدهی های حاصل و انباشته شده از ادوار گذشته، دارای بدهی چند صد میلیاردی می باشد که از عمده موارد آن می توان به بدهی به بانک شهر، بدهی به سازمان تامین اجتماعی در خصوص حق بیمه پرسنل، بدهی به پیمانکاران، بدهی های حاصل از صدور آرای مختلف قضایی به نفع اشخاص حقیقی و حقوقی طرف دعوای شهرداری، معوقات دستمزد و مزایای کارکنان شاغل در این نهاد، بدهی به ادارات و سازمان های خدمات رسان اشاره کرد که هر کدام از عناوین مذکور مبالغی بالغ بر چندین میلیارد و گاهاً چند ده میلیارد می باشد.
علاوه بر بدهی های موجود، نبود درآمد پایدار و حتی عدم تعریف برنامه جهت نیل به کسب درآمد پایدار و متکی بودن به جرائم کمیسیون ماده ۱۰۰ و سهم شهرداری از ارزش افزوده های واریزی، این نهاد را با مشکل عدم تامین هزینه‌های جاری همچون حقوق، هزینه تعمیرات و … مواجه ساخته است.

حوزه اداری و نیروی انسانی
نبود شناخت و درک صحیح همراه عدم ساماندهی منابع انسانی به عنوان یکی از ارکان اصلی سیستم موفق، باعث دپوی پرسنل شاغل در بخش های اداری و کمبود شدید نیروهای اجرایی و دارای مشاغل کارگری شده است که می توان آن را ثمره و بازتاب رفتار و سیاست های مدیریت های قبلی و وابستگی های مختلف آنان دانست؛ زیرا این اقدام ها باعث ورود بدون ضابطه افراد و تحمیل آنان به بدنه شهرداری شد، نیروهایی که جهت بهره وری بیشتر، برایشان کار تعریف نشده بود.

حوزه خدمات شهری
گسترش شهر و به تبع آن عدم توزیع عادلانه خدمات، کمبود نیروی انسانی، معضلات مالی و عدم حرکت به سمت روش های نوین، شهرداری را در حوزه خدمات شهری با مشکل اساسی مواجه نموده است کما اینکه اعتراض همشهریان را نیز به دنبال داشته و در بسیاری موارد شهرداری سقز حتی در انجام امورات روزانه خود در این حوزه با مشکل مواجه است.

حوزه عمرانی
در حوزه عمرانی این شهرداری با توجه به کمبود اعتبارات و بعضاً نظر به عدم احقاق درآمد پیش بینی شده و با توجه به تدوین لایحه درآمدی در پاره‌ای اوقات نامناسب و دارای عدم تناسب با واقعیت های موجود و هزینه های شهرداری، دچار روزمرگی و حتی فلج عمرانی شده است و مشاهده می شود که غیر از عملیات لکه گیری آسفالت و یا ترمیم تعدادی از جداول، کارهای عمرانی دیگری در شهرداری به چشم نمی آید. این درحالی است که بسیاری از شهروندان در مناطق مختلف شهر حتی باوجود پرداخت قدرالسهم مشارکتی خود از حق آسفالت کوچه ها و معابر خود تا به حال برخوردار نگشته اند. به موارد فوق می توان عدم تعریف و اجرای پروژه های عمرانی شهری با توجه به مشکلات عمده ترافیکی و زیرساختی را اضافه کرد.

حوزه تاسیسات شهری و ماشین آلات
در این حوزه نیز شهرداری باتوجه وضعیت مالی نامساعد و همچنین عدم بروزرسانی تجهیزات و انجام تعمیر و نگهداری ماشین آلات با مشکل اساسی مواجه می باشد که از جمله موارد عمده آن می توان نظر به عدم وجود توانایی شهرداری در پرداخت هزینه تعمیرات ماشین آلات و یا ارتقا و بروزرسانی تاسیسات شهری و از کار افتادن و مستهلک شدن بخش عمده ماشین آلات اشاره کرد که عموماً در حال خارج شدن از سرویس دهی اند و یا خارج شده‌اند و با توجه به افزایش چند برابری هزینه های تعمیرات و تورم و وضعیت اقتصادی موجود، شاهد ناتوانی شهرداری و عقب ماندگی بیش از پیش در این حوزه می باشیم.

حوزه شهرسازی و املاک و مستغلات
با توجه به حجم وسیع مشکلات موجود در این بخش و ریشه دار بودن این معضلات، این حوزه را می‌توان به عنوان پرچالش ترین حوزه برای شهردار آینده مد نظر قرار داد که نیازمند برنامه ریزی، لابی گری و حتی چانه زنی ها با مقامات بالادستی می باشد.

وجود اراضی همچون باغ خان ها، تپه ذاکرها و… که دارای کاربری های مغایر بوده و در سال های گذشته به صورت موردی پروانه هایی در آنان صادر شده و در بسیاری موارد امکان تملک و یا احیای کاربری میسر نبوده و همچنین تفکیک های غیرقانونی انجام گرفته در مناطق الحاقی به شهر همراه با عدم وصول حقوقات شهرداری علاوه بر عدم رعایت حد نصاب های طرح تفصیلی، مشکلات تعاونی های الحاقی در شهرک دانشگاه و معارضان حقیقی و حقوقی در زمین های مذکور که مانع از احقاق حقوقات شهرداری گشته، حجم انبوه توافقات انجام گرفته و مسکوت مانده و … را می توان از بارزترین عناوین چالشی این حوزه نام برد.
از سوی دیگر، باتوجه به سودجویی عده ای قلیل از مالکان و واسطه ها و همچنین متضرر شدن بخش اعظمی از شهروندان و شهرداری و نظر به حل این مسئله و نتایج مثبت آن بر روند درآمدی و مباحث مالی شهرداری به همراه حل معضلات حوزه شهرسازی، اهتمام جدی جهت رفع این موانع ضروری به نظر می رسد.
گفتنی است حل مشکلات بیان شده نیازمند شناخت دقیق شهردار آینده از مشکلات موجود پیش از آغاز کار و ارائه راه حل های مناسب همراه به علم و آگاهی نسبت به پتانسیل های موجود این نهاد می باشد که امید است شهردار منتخب با شناخت ظرفیت های موجود، انتخاب راهکارهای مناسب فارغ از جناح بندی و با استقلال کامل با بهره گیری از تجربیات مدیریتی خود و نخبگان حوزه مدیریت شهری در سقز، گام بردارد.

*کارشناس ارشد مهندسی عمران، گرایش سازه