۱- مبارزه با فساد را نباید صرفاً به شهرداری و حول‌وحوش آن محدود کرد. بدون تردید در نهادهای دیگر دولتی و غیر دولتی که برخی از آن‌ها غیرانتفاعی نیز هستند، امکان و احتمال فساد وجود دارد، به همین دلیل مبارزه با فساد باید همه‌گیر باشد و هیچ‌کس در هیچ نهادی، نتواند خود را از برخورد قانونی مصون بداند. به لحاظ زمانی نیز این تقاضا وجود دارد، بدین معنی که اگر در گذشته، کسانی مرتکب فسادی شده‌اند باید به آن‌ها نیز رسیدگی شود، تحت پیگرد قانونی قرار گیرند و مردم به حق و حقوق خود دست‌یابی پیدا کنند.

اگر مبارزه با فساد به زمان کنونی یا صرفاً به یک نهاد (شهرداری) محدود شود، هم فساد به گونه‌ای دیگر، در جایی دیگر رشد می‌کند و به زندگی ادامه می‌دهد و هم این حد از برخورد، برای مردم قابل قبول نخواهد بود و آن را ناکافی و نمایشی می‌دانند.

۲- مبارزه با فساد را نباید صرفاً در این مرحله متوقف ساخت. در واقع، مبارزه با فساد را باید به‌صورت یک فرایند دید. دستگیری افراد متخلف، یکی از آن مراحل است، اما از آن مهم‌تر این است که آیا افراد متخلف، مجازات می‌شوند و برخورد مناسب با آنها صورت می‌گیرد یا نه؟ آیا این بگیروببندها مقطعی و موقتی است یا برنامه منسجم و محکمی است که بنا دارد با فساد برخورد جدی داشته باشد.
چگونگی برخورد با متخلفان و فساد، ظرافت‌های خاص خود را دارد، بدین معنی که اگر مجازات متخلفان متناسب با جرم آن‌ها نباشد و اگر مجازت‌ها به صورت واقعی به مرحله اجرا در نیایند، افکار عمومی نسبت به برنامه مبارزه با فساد، دچار تردید جدی خواهد شد

۳. مبارزه با فساد به‌مثابه یک مسئله اجتماعی و ریشه‌کنی آن، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و صرفاً نباید به اقدامات یک‌جانبه و سطحی یا معلول‌ها اکتفا کرد. عوامل متعددی به صورت سیستماتیک در شکل‌گیری فساد مؤثر هستند. عوامل سیاسی، اقتصادی، جامعه‌ای و فرهنگی مختلف می‌توانند منجر به فاسد شدن یک دولت و یک جامعه شوند، به همین ترتیب، راهکارهای مبارزه با آن نیز متنوع و گوناگون است.
اگر صرفاً برخورد امنیتی – که از اهمیت بسیار برخوردار است – مبنای مبارزه با فساد باشد و عوامل دیگر در نظر گرفته نشوند، آنگاه شبکه‌های پیچیده فساد به گونه‌های دیگر سربرمی‌آورند و حتی ممکن است در نهادهای نظارتی رخنه کنند و امکان ادامه زندگی را برای خود فراهم آورند.

۴- مبارزه با فساد، مستلزم عزم جدی و اراده جمعی است. در این مسیر، نهادهای مدنی، رسانه‌های جمعی مستقل و احزاب غیر دولتی می‌توانند نقش بی‌بدیلی ایفا کنند و با نظارت و افشاگری، عرصه را بر فاسدان تنگ نمایند.
بدون تردید، بهترین راه مبارزه با فساد آن است که زمینه‌های ساختاری و اجتماعی آغازین شکل‌گیری فساد، مسدود شود و از بروز و ظهور فساد پیشگیری به‌عمل آید. این کار (اصلاح ساختارها و عوامل و زمینه‌های اجتماعی موجد فساد) به تنهایی از عهده نهادهای حکومتی برنمی‌آید؛ در حقیقت، یکی از فلسفه‌های وجودی نهادهای سیاسی، مدنی و رسانه‌های مستقل آن است که با نظارت مستمر و جدی خود، نگذارند آب از سرچشمه گل‌آلود شود. در نتیجه باید به آن‌ها بها داد و استقلال‌شان را به‌رسمیت شناخت.
#سقزرووداو