با وجود تمام اهمیتی که احیای دریاچه ارومیه دارد، باید حداقل دو نکته مورد توجه قرار گیرد:
– خشکشدن دریاچه ارومیه در نتیجه سیاسی، امنیتی و رانتیشدن سرمایهگذاری و بهعبارتی رشد و توسعهی نامتوازن در کشور است. این بلا بر سر زایندهرود، کارون و بسیاری دیگر از منابع آبی و تالابها هم آمده است. اگر واقعاً عزم و ارادهای جدی برای حفظ محیط زیست و احیای دریاچه ارومیه وجود دارد، قبل از هر چیز باید در نظام حکمرانی و برنامهریزی بهطور عام و رابطهی حقیقی میان قوه مقننه و مجریه بازنگری شود و منافع عمومی و یافتههای علمی، مبنای سرمایهگذاری در مناطق مختلف کشور قرار گیرد.
– احیای دریاچه ارومیه، اگر چه لازم و ضروری است اما این احیا نباید به قیمت نابودی و امحای منطقه یا مناطقی دیگر انجام شود. با توجه به اینکه حوزه اصلی آبریز دریاچه ارومیه، کوهها و رودخانههای سقز و اطراف آن میباشد، در سالهای گذشته بیشترین فشار و اعمال محدودیت در مورد کشاورزان سقزی بهاجرا درآمده است تا جایی که بسیاری از باغها و مزارع مردم یا از بین رفته و نابود شده یا بازدهی آن بسیار پایین آمده است. اعمال محدودیت نسبت به صاحبان زمینها و کشاورزان در سقز بهگونهای است که گویا علت اصلی خشکشدن دریاچه ارومیه، کشاورزان سقزی و میزان آبی است که مصرف میکنند. نکته قابل توجه در این زمینه آن است که سختگیری و محدودیت در شهرهای دیگری که در استانهای همجوار هستند دیده نمیشود و عملاً محدودیتهای کمتری در مورد آنها اجرا میشود.
– افزایش حقابه سقز از سد لگزی، آبرسانی به زمینهای پاییندستی سد چراغویس و کاهش سختگیری و محدودیتها، تا حدی میتواند از نابودی باغها و مزارع کشاورزی سقز پیشگیری کند، حال اگر مسئولین اجرایی و تقنینی در این زمینه اقدامات لازم را بهعمل نیاورند، ممکن است در آیندهای نه چندان دور، مشکلات اقتصادی و اجتماعی بیشتر شود و نه تنها بحرانی که دامن دریاچه ارومیه را گرفته است، حل نشود، بحرانی دیگر بر بحرانهای کشور هم افزوده گردد. در واقع، انتقال آب از مناطق دیگر به دریاچه ارومیه به معنی انتقال بحران دریاچه به زمینها و کشاورزان دیگر مناطق است.
این پرسش اساسی باید پرسیده شود که در مقابل محدودیتهایی که بر شهرستان سقز اعمال میشود، از بودجه ملی یا ستاد احیای دریاچه ارومیه چه مبلغی برای جبران هزینههایی که بر سقز تحمیل میشود، در نظر گرفته و اختصاص داده شده است. قابل قبول نیست این همه هزینه بر مردم و بهویژه روستائیان تحمیل شود اما برای جبران آن اقدامی صورت نگیرد.
*جامعه شناس و فعال مدنی
- سقز رووداو
- کد خبر 16633
- بدون نظر
- پرینت