گامی بلند برای جامعه دارای معلولیت بینایی سقز؛ تکمیل نسبی ساختمان مؤسسه پس از ۱۵ سال تلاش
نویسنده: دکتر ناصر سرگران، رییس هیات مدیره موسسه رفاه نابینایان سقز
در آستانه ۱۲ آذر و روز جهانی افراد دارای معلولیت، خوشحالم که این فرصت فراهم شده است تا خبر تحقق یکی از مهمترین آرزوهای جامعه نابینایان سقز را با مردم شریف شهرمان در میان بگذارم؛ آرزویی که سالها برای آن تلاش شد، گاه در دل ناامیدی فرو رفت، دوباره برخاست و امروز به ثمر نشسته است. ساختمان مؤسسه رفاه نابینایان سقز—خانهای که قرار بود نماد کرامت، توانمندی و حضور اجتماعی افراد دارای معلولیت باشد—پس از حدود پانزده سال تلاش بیوقفه اکنون در چهار طبقه به بهرهبرداری رسیده است.
داستان این بنا از سال ۱۳۸۹ آغاز شد؛ زمانی که با همکاری اداره راه و شهرسازی، زمینی به مساحت ۱۷۴ متر مربع در شهرک دانشگاه تملک شد. از همان ابتدا روشن بود که قرار نیست این پروژه فقط یک ساختمان اداری باشد، بلکه باید به نشانی از یک جامعه فراگیر بدل شود—جامعهای که افراد دارای معلولیت نه در حاشیه، که در متن آن حضور دارند. ساخت طبقه همکف در سال ۱۳۹۳ تکمیل شد و فعالیتهای انجمن رسماً از ساختمان بهزیستی به این مکان منتقل گردید. با تلاشهای پیگیرانه هیأتمدیرههای مختلف، طبقات اول و دوم نیز در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۴۰۰ آماده بهرهبرداری شد و امروز، در آذرماه ۱۴۰۴، آخرین طبقه ساختمان نیز تکمیل شده و رؤیایی که سالها در دل داشتیم، رنگ واقعیت گرفته است.
اما این ساختمان تنها با مصالح ساخته نشده است؛ با عشق، ایمان و استقامت انسانهایی شکل گرفت که اگر نبودند، هیچگاه نمیتوانستیم به این نقطه برسیم. نام ماموستا حسن فیضبخش (آرام) برای همیشه با تاریخ این مؤسسه گره خورده است. او، که خود نابینا بود، شاعر بود، حافظ قرآن بود و از پیشگامان ارتقای جایگاه اجتماعی نابینایان در سقز و کردستان، زندگیاش را وقف این خانه کرد. او نهتنها خود برای ساخت این ساختمان از هیچ تلاشی دریغ نکرد، بلکه خانوادهاش را نیز در مسیر همراه ساخت؛ تا آنجا که بخش زیادی از امور فنی، تأسیسات و کارهای اجرایی با دستهای یاریگر خودشان انجام میشد. امروز که از کنار دیوارهای این ساختمان عبور میکنیم، هنوز پژواک صدای قرآن و شعر او را حس میکنیم؛ مردی که آنقدر برای دیگران زیست که خود را از یاد برد. هرچند در اردیبهشت ۱۴۰۲ از میان ما رفت، اما در خرداد همان سال مراسم جاودانگیاش در همین ساختمان برگزار شد و نشان داد که برخی انسانها حتی با غیبتشان نیز حضور دارند.
در کنار نام ماموستا باید از انسان شریف دیگری یاد کنم: محمد فیروزی، مدیرعامل مؤسسه و معلم بازنشستهای که پانزده سال است همچون تکیهگاهی ثابت در کنار مؤسسه ایستاده است. او از نخستین روزهای پیگیری تملک زمین تا کوچکترین امور اجرایی، دلسوزانه و بیادعا تلاش کرد؛ حتی در کارهای یدی حضور یافت تا هزینهها کاهش یابد و مسیر ساخت هموارتر شود.
حقیقت این است که اگر نقش این دو بزرگوار را از مسیر حذف کنیم، هرگز چنین یادگاری برای جامعه نابینایان ساخته نمیشد.
مسیر این پانزده سال البته آسان نبود. جذب کمکهای مردمی در دل تورم افسارگسیخته، چانهزنیهای طاقتفرسا با دستگاههای دولتی و عمومی، فشارهای مالی مداوم، و حتی روزهایی که باوجود وعدهها، مجبور به پرداخت جرائم پیش بینی نشده شدیم، بارها ما را تا مرز خستگی و دلسردی برد. اما باور به اهمیت این بنا برای آینده افراد دارای معلولیت بینایی اجازه نداد که این پروژه نیمهتمام بماند. ما خواستیم که در سقز، هیچ فرد دارای معلولیتی احساس نکند که سهمی از جامعه ندارد؛ و امروز این ساختمان در برابر ما ایستاده است، نشانی از این خواستن.
اکنون که چهار طبقه ساختمان به بهرهبرداری رسیده است، همچنان چالشهایی باقی است. برای رسیدن به استانداردهای مناسبسازی و دسترسپذیری—که حداقل یک میلیارد تومان هزینه دارد—نیازمند همراهی مردم هستیم. نصب آسانسور، ارتقای ایمنی مسیرها، آسفالت کوچه، تکمیل نما، اخذ پایانکار و دیگر مراحل اداری و عمرانی هنوز پابرجاست. به دلیل فشارهای اقتصادی، ناچار شدهایم طبقات دوم و سوم را برای مدت محدود در اختیار مراکز آموزشی و ورزشی قرار دهیم تا از پس هزینههای مؤسسه برآییم و اکنون فعالیتهای اصلی مؤسسه در طبقه اول متمرکز است. با این حال، ارائه خدمات توانبخشی، آموزشی، ورزشی، مشاورهای، معیشتی و حمایتی به بیش از ۲۰۰ فرد دارای معلولیت بینایی در شهر و روستاهای اطراف همچنان با قوت ادامه دارد.
امسال که شعار جهانی افراد دارای معلولیت بر «جامعهای فراگیر برای پیشبرد اجتماعی» تأکید میکند، بیش از همیشه احساس میکنم که این ساختمان تنها یک بنا نیست، بلکه قدمی ارزشمند در مسیر ساختن همین جامعه فراگیر است. جامعهای که هیچکس در آن به دلیل معلولیت از حقوق انسانی و فرصتهای برابر محروم نمیشود.
تحقق این رؤیا، بدون همدلی مردم، خیرین و داوطلبان سختکوشی که سالها در کنار ما بودند، ممکن نبود.
به عنوان رئیس هیأتمدیره مؤسسه رفاه نابینایان سقز، از صمیم قلب از همه کسانی که در تمام این سالها همراه ما بودند سپاسگزارم و دست یاری به سوی مردم گرامی سقز دراز میکنم تا همچون گذشته با حمایتهای مالی و معنویشان ما را در ادامه این مسیر یاری کنند. مؤسسه در ساعات ۹ تا ۱۳، روزهای کاری، و نیز بعدازظهرها در زمان برگزاری کلاسها پذیرای حضور گرم همشهریان است.
امیدوارم با همراهی مردم نیکاندیش، این خانه که با عشق ساخته شد، سالهای سال پناه و پشتوانهای برای جامعه نابینایان باشد و ما را گامی دیگر به جامعهای فراگیر و انسانیتر نزدیک کند.
شماره حسابها به نام موسسه رفاه نابینایان جهت کمکهای مالی:
شماره حساب بانک ملی:
0116359316002
شماره کارت بانک ملی:
6037997599857910
شماره کارت بانک رفاه کارگران:
۵۸۹۴۶۳۷۰۰۰۰۱۴۵۰۳
نشانی:
سقز- شهرک دانشگاه- روبروی دانشگاه پیام نور- خیابان خیام- کوچه فرجام ۱- کوچه دوم دست چپ-
شماره تماس:
08736314020
