سیمیناری”جیهانی مودێڕن و زمانی کوردی” لە سەقز بەڕێوە چوو
سیمیناری زمانی کوردی و جیهانی مودێڕن بە ئامادەبوونی مامۆستایانی زانکۆ و خوێندکاران و لێکۆڵەران و هۆگرانی زمان و ئەدەبی کوردی لە زانکۆی پەیام نووری سەقز بەڕێوە چوو. وتاربێژان لەسەر پێویستی بەهێزکردنی بناخە زانستییەکان، دانان و چالاککردنی ئاکادمیای مودێڕنی زمانی کوردی و کەڵکوەرگرتن لە تێکنۆلۆژیای نوێ بۆ پەرەپێدان و فێرکاری ئەم زمانە جەختیان کردەوە.
زمانی کوردی؛ لە پرسەفێرکارییەکانەوە تا هەلە دیجیتاڵییەکان
لەم کۆڕەدا، دوکتور شەماڵ ئیسماعیل‌پوور مامۆستا و لێکۆڵەری زمان و ئەدەبی کوردی ، وێڕای ئاماژە بە پێگەی مێژوویی ئەم زمانە گوتی: زمانی کوردی یەکێک لە کۆنترین زمانەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوین و لە زمانە هیندوئورووپاییەکانە کە زیاتر لە ۶۰ میلیۆن کەس قسەی پێ دەکەن.
مامۆستا شەماڵ جۆراوجۆری زاراوەکان و دووانەی ئەلفبێی لاتین و ئارامی بۆ نووسینی کوردی بە هەل زانی و پێی وابوو لە لایەک دەبێتە هۆی دەوڵەمەندی زمان و لەلایەکیش کۆمەڵێک کێشەی نووسین و دابڕانی زمانی و یەکگرتوویی و دروست بوونی کێشەی فێرکاری بەدوادا دێ. ناوبراو گوتی: لاوازی بناخە زانستییەکان و فێرکاری لە بواری زمانی کوردیدا دەبنە هۆی ئەوەی کە ئەم زمانە لەگەڵ کێشەگەلێک ڕووبەڕوو بێتەوە، بەڵام لە چاخی تێکنۆلۆژێا و پێوەندییە دیجیتاڵییەکاندا دەتوانین کەڵکی تایبەت لەو پانتاییە بۆ بەرهەمهێنانی ناوەرۆکی فێرکاری و پەرەدانی زانستی بە زمانی کوردی وەربگرین.
دوکتور شەماڵ ئاماژەی بەوەش کرد کە بەپێی لێکۆڵینەوە نیوەفەرمییەکان، زمانی کوردی لە بواری دەوڵەمەندی وشەوە لە نێو ۱۶۸ زمانی جیهاندا پلەی هەشتەمی هەیە و جەختیشی کردەوە کە سەرەڕای ئەم لێهاتووییە، زمانی کوردی و زمانەکانی تری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست هێشتا پێگەیەکی دیاریکراویان لە زمانی زانستدا نییە و دەبێ بەرهەمە ئاکادێمیکییەکان بەم زمانە پەرە بستێنن.
ئەم مامۆستایە کاراکردنەوەی ئەکادێمیای مودێڕنی زمانی کوردیی بە پێویست زانی و جەختیشی لەسەر ئەوە کردەوە کە بەرهەمهێنانی ناوەرۆکی ئامانجدار و بڵاوکردنەوەی لە پانتایی دیجیتاڵیدا گرینگە بۆ ئەوەی کە کوردیش بتوانێ لە ژیریی دەستکرد کەڵکی پێویست وەربگرێ و لەو کاروان دوا نەکەوێ. چونکە تا دەقی تۆمارکراوی کوردی زیاترمان لە پانتایی دیجیتاڵدا هەبێت، ژیریی دەستکرد دەست ئاوەڵاتر دەبێت و دروستتر وڵامی پرسیار و داخوازیمان دەداتەوە.
پێویستی بەرهەمهێنانی زانستی و بەڕۆژ لە بواری رمانی کوردیدا
دوکتور بێهزاد ئەحمەدی، مامۆستای زمانناسی و بەرپرسی زانکۆی پەیام نووری سەقز ، باسی لە تاوتوێی زمان و ڕێزمانی کوردی کرد و خوێندنەوە نوێکانی لەم بوارەدا هێنایە بەر باس.
ناوبراو گوتی: زمان، دەبێتە هۆی پێوەندی نێوان فەرهەنگەکان و دەکرێ لەڕێی کەڵک وەرگرتن لە پێشگر و نێوانگر و پاشگری زمانی و ناسینی ڕیشەی وشەکان لە زمان کەڵکی لۆژیکی وەربگرین و بۆ دەوڵەمەند کردنی زمان و هەروەها وەگەڕخستنی زاراوەکان هەنگاوی پێویست هەڵبگرین.
دوکتور ئەحمەدی گوتی: بۆ گەشەی زمانی کوردی دەبێ بەشێوەی مودێڕن فەرهەنگ بنووسینەوە و ناوەرۆکی دەوڵەمەند لەبواری ئەدەبیاتدا بەرهەم بێنێن و شانۆنامە و چیرۆک و وەرگێڕانیش لەبیر نەکەین تا بتوانین لە ژیریی دەستکرد کەڵک وەربگرین.
لە بەشێک لەو سیمینارەدا ئامادەبووان لەسەر جلوبەرگی کوردی و کارکردە کولتوورییەکانی قسەیان کرد. نادیا شەمسی و هەستیار نەجاتی بەڕێوەبەری بەرنامەکە بوون و کۆمەڵک شێعر و دەقی جوانی کوردییان بۆ ئامادەبوان خوێندەوە. ئەم بەرنامەیە بە گۆرانی و موسیقای کوردی لەلایەن کۆڕی هونەری خوێندکارانی زانکۆ پەیام نوور کۆتایی پێهات.
