شما اینجا هستید
اجتماعی » به بهانه سالروز وفات سواره ایلخانی زاده شاعر بنام کوردستانی

سواره ایلخانی‌زاده در سال ۱۳۱۶ در روستای تُرجان از توابع شهرستان سقز به دنیا آمد. زمانی که او تنها دو سال داشت، خانواده اش از روستای ترجان به روستای قره گویز یکی دیگر از توابع همین شهرستان نقل مکان می‌کنند.

سواره مدرک دیپلم خود را در شهر تبریز گرفت و برای تحصیلات تکمیلی در رشته حقوق قضایی به تهران می‌رود و درسال ۱۳۴۷ موفق به اتمام تحصیلات خود می‌شود. سواره به دلایلی در سال ۱۳۴۳ به مدت ۶ ماه در زندان قزل قلعه تهران زندانی می‌شود.

ایلخانی زاده متخلص به «کاک سواره» در سال ۱۳۴۶ در قسمت کوردی رادیو تهران مشغول به کار می‌شود و در زنجیره برنامه‌های ادبی-اجتماعی ضمن نقدهای ادبی، داستان‌های کوتاهی را نیز ارائه می‌کند. اما مرگ او را مجال نمی‌دهد و در سال ۱۳۵۴ در حالی که کمتر از ۳۸ سال داشت بر اثر حادثهٔ تصادف در تهران درگذشت. پس از فوت، پیکر کاک سواره را به روستای حمامیان بوکان می‌آورند و در گورستان همان روستا دفن می‌کنند.

آثار و اشعار

به باور برخی از شاعران و نویسندگان کورد سواره ایلخانی زاده پدر شعر کوردی نو در ایران شناخته می‌شود و از او به عنوان شاعری نوگرا یاد می‌شود، اما در قالب شعر کلاسیک نیز آثاری ناب نیز از سواره به جا مانده است که «پیره هه‌ڵۆ»، یکی از آن‌ها است.

یکی از اشعار بسیار معروف او «پیره هه‌لو» نام دارد البته در کنار این شعر، شعر «شار» نیز شهرت فراوانی دارد. «پیره هه‌لو» از یکی از اشعار الکساندر پوشکین شاعر و نویسندهٔ روسی سبک رومانتیسیسم الهام گرفته شده که سواره آن را بازسرایی کرده است.

چندین کتاب و مجموعه اثار ایلخانی زاده  از جمله مجموعه آثار وی تحت عنوان «شه نگه سوار» در سال های اخیر چاپ و منتشر شده است.

دو بیت پایانی شعر پیره هه‌لو

ژینی کورت و به هه‌لویی مردن / نه‌ک په‌نا بو قه‌لی روو ره‌ش بردن/

لای هه‌لوی به‌رزه‌فری به‌رزه مژی / چون بژی خوشه نه‌وه‌ک چه‌نده بژی

شیرکو بیکس شاعر معروف کورد در گفت وگوی خود با مجله سروه که در شماره ۶۸ این مجله منتشر شد، در خصوص کاک سواره می‌گوید:

سواره ایلخانی زاده در شعر نو کوردی در ایران راهی تازه را در پیش گرفته است و به نظر من مهم‌ترین ویژگی شعر سواره در این است که بازگو کننده سخنان دیگران نبود، سایه این و آن نبود و تنها خودش بود.

این هم شعری زیبا از این شاعر توانا:

گولم دلم پره له ده‌رد و کول
ده‌ لیم بروم له شاره‌ که‌ ت
له شاره چاو له به‌ ر چرای نیئون شه‌ واره که‌ ت
ده‌ لیم به جامی ئاوی کانیاوی دییه‌ که‌ م
عیلاجی که‌ م کولی دلی پرم
له ده‌ ردی ئینتزاره‌ که‌ ت
ده‌ لیم بروم له شاره‌ که‌ ت
له شاره چاو له به‌ ر چرای نیئون شه‌ واره که‌ ت

وه ‌ره‌ ز بوو گیانی من له شارو هاره‌ هاری ‌ئه‌ و
له روژی چلکنی نه‌ خوش وتاو و یاوی شه‌ و
برومه دی که مانگه‌ شه ‌و‌‌‌ بزیته ناو بزه‌ م
چلون بژیم له شاره‌ که‌ ت که پربه‌ دل دژی گزه‌ م
گولم دلم پره له ده‌ رد و کول
ده‌ لیم بروم له شاره‌ که‌ ت

له شاره ‌که ت که ره‌ مزی ئاسن و مه‌ ناره ‌یه
مه‌ لی ئه‌ وین غه‌ واره ‌یه
ئه‌ وه ‌ی‌‌ که داره تیله مه‌ زهه ‌ر‌ی قه ناره‌یه

ژیان شه‌ واره‌یه

گولم ! هه‌ ریمی زونگ و زه‌ل‌
چلون ده‌ بیته جاره گول
گولم دلم پره له ده‌ رد و کول
ده‌ لیم بروم له شاره‌ که‌ ت…

 

  1. سوله بیستون سازه

    متشکرم

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است -
آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد -

سایت خبری سقز رووداو | خبری | اجتماعی | کوردانه | اقتصادی | سیاسی | فرهنگی | گزارش | عناوین بین الملل