سقز؛ نیازمند نگاهی نو در تخصیص اعتبارات بر پایه محرومیت و شاخص‌های توسعه‌نیافتگی

سقزرووداو- شهرستان سقز، به‌عنوان دومین شهرستان پرجمعیت استان کوردستان، در بسیاری از شاخص‌های توسعه‌ای همچون آسفالت راه‌های روستایی، اجرای طرح‌های هادی، و بهره‌مندی از زیرساخت‌های ارتباطی مانند شبکه ملی اطلاعات، در پایین‌ترین رتبه‌های استان و حتی کشور قرار دارد. این شرایط، ضرورت بازنگری در نحوه تخصیص اعتبارات و اولویت‌بخشی بر مبنای درصد محرومیت و شاخص‌های توسعه‌نیافتگی را به‌وضوح نشان می‌دهد.

نمایی از محرومیت‌های انباشته در سقز

نبود زیرساخت‌های صنعتی، محدودیت در سطح زیرکشت آبی، عدم وجود صنایع مادر و کارخانه‌های بزرگ دولتی مانند کشت و صنعت، پتروشیمی، و دخانیات، از جمله دلایل محرومیت سقز هستند. علاوه بر آن، در ۱۲ سال گذشته، این شهرستان از داشتن بازارچه مرزی محروم بوده است. آمار بیش از ۱۲ هزار خانوار تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، و جمعیت بالغ بر ۱۲۰ هزار نفر در دهک‌های درآمدی ۱ تا ۳، گواه روشنی بر فقر گسترده و سرانه درآمدی پایین در این منطقه است.

انتظارات از معاونت توسعه روستایی در سفر به سقز

با توجه به جایگاه معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری در توزیع اعتبارات و پیگیری عدالت منطقه‌ای، انتظار می‌رود که در سفر پیش‌رو، توجه ویژه‌ای به محروم‌ترین شهرستان استان شود. اهم مطالبات و اولویت‌ها به شرح زیر است:

زیرساخت‌ها و مسائل عمرانی و آموزشی:

ضرورت اتمام ۴ مجتمع آب روستایی برای کاهش تنش آبی و برخورداری روستائیان از آب شرب سالم و مواردی چون؛ اتمام مدارس کلنگی و کانکسی در تعدادی از روستاها و ساخت ۲ مدرسه شبانه روزی متوسطه به دلیل جلوگیری از ترک تحصیل دانش آموزان خصوصا دختران در بخش های امام و سرشیو در راستای توسعه عدالت در فضاهای آموزشی، کمک به ساخت مسکن محرومان و دهک های پایین، ساخت استخر شنای فرهنگیان به عنوان پرجمیعت ترین حوزه دانش آموزی و فرهنگی استان، ساخت چند باب چمن مصنوعی در مراکز دهستان ها، روستاها و محلات حاشیه؛ بازگشایی بازارچه مرزی برای تحرک اقتصادی و توجه به معیشت مرزنشینان و فعال شدن تعاونی های آنان، توجه به مناطق محروم از جمله تازه آباد، قوخ و صالح آباد برای دفع بهداشتی فاضلاب و اجرای طرح های توانمندسازی، ساخت کتابخانه های عمومی، کمک به اشتغال پایدار روستایی با اختصاص سهمیه تسهیلات مشخص به چند بانک عامل و… از جمله نیازهای و مطالبات سقز است.

مسائل اجتماعی، بهداشتی، ورزشی و فرهنگی:

همچنین انتظار می رود که معاونت توسعه امور روستایی ریاست جمهوری در راستای ایجاد خانه های بهداشت، جذب سهمیه استخدامی بهورزان، توجه به بیمه محصولات کشاورزی و بیمه عشایر و روستائیان، احداث پایانه صادراتی کشاورزی، کمک به مهارت آموزی روستائیان، اجرای طرح هادی در روستاها و بازنگری در طرح های ناقص، جذب اعتبار برای مرمت مساجد تاریخی سرا، تمبربیگ، پارسانیان، مدرسه علمی ترجان و …، احداث خانه فرهنگ و مطالعه در محلات کم برخوردار، ساخت کتابخانه در روستاهای بزرگ چون قهرآباد، گلتپه، کهریزه حومه، شهر سنته و ..، جذب اعتبار برای احداث واحدهای بوم گردی در سرچاوه، کیله شین و..  تلاش نماید.

توسعه کسب و کارها:

ارائه تسهیلات مالی، آموزش‌های فنی و تجهیز منابع برای افزایش بهره‌وری و کاهش فقر در روستاها، راه‌اندازی طرح‌های اشتغال‌زایی و کارآفرینی در مناطق محروم برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها نیز بایستی مورد توجه دولت و نهادهای مرتبط استانی و شهرستانی در سفر به شهرستان سقز باشد.

کشاورزی پایدار و انرژی‌های نو:

بی تردید، برای ارتقای معیشت روستائیان و مناطق حاشیه ای و ارتقای تولید، ضروری است که راه اندازی مزرعه های خورشیدی، پرداخت تسهیلات مناسب برای خرید ماشین آلات کشاورزی چون تراکتور و کمباین و مکانیزه کردن کشاورزی و دامپروری و ایجاد صنایع تبدیلی  نیز مدنظر این معاونت باشد.

در پایان باید گفت که اکنون که فرصتی برای جلب توجه ملی به ظرفیت‌ها و نیازهای مغفول‌مانده شهرستان سقز فراهم آمده، شایسته است که معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم، با نگاهی راهبردی، بودجه‌های جبرانی و حمایتی لازم را برای کاهش شکاف توسعه‌ای در این شهرستان اختصاص دهد. تحقق این مهم، گامی مؤثر در مسیر توسعه متوازن و عدالت‌محور در استان کوردستان خواهد بود.