گفته معروفی ست که می‌گوید: تغییر و توسعه در هر جایی نشان از حضور انسان اندیشمند است. ما همیشه آدم‌های صاحب اندیشه و صاحب اثر در تمام زمینه‌ها داشته‌ایم و داریم. چه آن‌هایی که در سطح دانشگاه‌های امروز تکاپوی علمی و ذهنی دارند و روزانه با هزاران مسئله و موضوع روبرو هستند و تبادل اندیشه می‌کنند؛ چه سایر اندیشمندانی که هر کدام به گوشه‌ای رفته و دست از پژوهش و تحقیق برنداشته‌اند.
حال باید دید اگر جامعه کوردستانی ما تغییر کرده، رشد داشته و در چند دهه اخیر به نسبت سال‌های دور رنگ عوض کرده، نتیجه چه عواملی است؟ اگر هر کدام از دانشگاه‌های ما یک موضوع علمی را بر بستر جامعه و نیازهای آن تعمیم بدهند به راحتی می‌توانیم با پیشنهاد دادن به مسؤولان امر آن را عملیاتی کرده و حضور ملموس و علمی دانشگا‌هیان و آدم‌های اهل اندیشه را در زندگی امروز ببینیم. اگر این فرآیند صورت نگیرد باید علت را جست‌وجو کرد. همچنین آثار قلمی فرزانگانی که در گوشه و کنار جامعه (برای نمونه در منزل شخصی و کنار کتابخانه‌اش) مورد توجه و اشاره و معرفی قرار نگرفته‌اند و از سایه‌سار آثار آنان در شناخت نسل امروز، زبان، ادبیات ، فرهنگ و دین بهره‌ای گرفته نشده است؛ آیا آثار هر دو دسته چه دانشگاهی و چه غیر دانشگاهی تنها و بدون عمل نمی‌ماند.
با یک نگاه کلی در طی چهار دهه اخیر می‌توان گفت تغییراتی در برخی حوزه‌ها رخ داده است، اما کافی نبوده و نیست و مشکل را باید در ساز و کار و برنامه‌ریزی‌ها و مدیریت‌ها دانست، زیرا که توسعه هر جامعه مساوی‌ست با زمان به اضافه اندیشه و اگر در شهرهای استان ما هنوز مشکل حاشیه‌نشینی و آسیبهای آن، ترافیک، بدمسکنی، بیکاری، بهداشت و بی‌سوادی مردم وجود دارد ناشی از فاکتورهای برشمرده است.
جوان امروز کورد با رسانه‌های مدرن، اینترنت و پلتفُرم های اجتماعی، شبکه‌های ماهواره‌ای و تلویزیونی مختلف و تکنولوژی‌ها خیره‌کننده بشری سر و کار دارد. جوان امروز کورد مانند بسیاری از هم‌نسلانش در مناطق مختلف؛ صنایع و علوم نوین و آی‌تی و های‌تک می‌خواند و در شبکه جهانی ارتباطات با جامعه‌ای سرو کار دارد که حرف اول را در آن تولید و بازار سرمایه و اقتدار می‌زند و ارزش ملت‌ها را در رقابت با تولید و بازار آن می‌سنجد.
بر سرزمین کوردستان، مانند بسیاری از نقاط خاورمیانه، تاریخی پر از تلاطم و پر از رنج و شادی، خوشی و ناخوشی، تلخی و شیرینی گذشته و بر آن تأثیر گذاشته است و از تغییرات جهانی در این زمینه نیز مانند اغلب نقاط ایران و دنیا بی نصیب نمانده است، در زمانه‌ای که زمین و درخت نیز پوست می‌اندازند و از تلاش برای پیشرفت و تکامل می‌گویند، نادیده گرفتن این تاریخ و در بند گذشته ماندن تنها به درد اندیشه‌های مرتجعانه و دُگم می‌خورد. اغلب ما با چشمانی باز این تاریخ را به چشم دیده‌ایم. عقب‌ماندگی‌هاو توسعه نیافتگی‌ها هم هست اما باید علت‌های آن را به موازات تغییرات جهان معاصر جست.
باید دید زیرساخت‌های ما در استان کوردستان طی چند دهه اخیر چقدر جابه‌جا شده است، عقربه برنامه ریزی بلندمدت در برابر روزمرگی چگونه چرخبده است؟ نگاه ما نباید سطحی باشد، جامعه خود دستخوش تغییرات اجتماعی شده است، قرن قرنِ ارتباط‌ها و شاهراه‌های بزرگ اطلاع‌رسانی است. مردم آگاهی دارند، هر روز از آخرین رویدادها باخبر می‌شوند. اما برای نمونه طبق آمارهای سازمان برنامه نرخ باسوادی استان هنوز روی ۶۵ درصد جاخوش کرده است که برای این زمان و زمانه فاجعه می‌باشد، چرا فاجعه چون یک نهضت سوادآموزی در کنار آموزش و پرورشی بود که نزدیک ۳ دهه سال فعالیت داشت-اکنون تبدیل به معاونت شده است- که قرار بر این بود زمینه‌های کم سوادی و بی‌سوادی را بهبود بخشد، و آیا این یکی از زیرساخت‌هایی نبود که توجهی جدی می‌‌طلبید؟ انسان باسواد، صحیح‌تر و آگاهانه‌تر حرکت می‌کند.در مورد زیرساخت اقتصادی استان، چقدر مدیران استان در سنوات گذشته تا به حال اعتبار و بودجه جذب کردند و چقدر از آن را به مرکز برای خوش‌رقصی برگشت دادند؟ رشد صنعت و مراکز صنعتی ما چقدر بوده است، در زمینه کشاورزی که شناسنامه و پتانسیل اصلی درآمد پایدار استان می‌باشد، به چه نرخ از تولید محصولات رسیده‌ایم؟ در حوزه فرهنگ چه اتفاق اساسی و بزرگی افتاده است؟ استان فرهنگی هنوز روی کاغذ جاخوش کرده و هنوز خیلی از شهرهای استان یک سالن با ویژگی‌های استاندارد برای اجرای گروه های نمایشی، موسیقی و گالری ها را نداریم و روزشمار پروژه های مانند تالار فرهنگ مرکز استان از سال شمار و… گذشته است. شهر خلاق موسیقی بدون ساختار و زیرساخت موزه و ارکستر و… عنوان زیبایش را یدک می کشد. همه این پرسش‌ها مجال بیش‌تری می‌خواهد که پاسخ گویی به آن‌ها و رجوع به آمارها می‌توان تصویر راستینی از کوردستان امروز به قول معروف در هزاره‌ی سوم را ارائه می‌دهد، دسترسی به آمارها و دنیای گسترده و شگفت اینترنت برای پاسخ‌گیری، تحقیق و این که ما کجای جهان ایستاده‌ایم، به آسانی وجود دارد.
کوتاه سخن، کوردستان در هزاره‌ی سوم کجا ایستاده است، آیا در مرز سنت و مدرنیته دست و پا می‌زند، آیا به اسلافش پشت کرده و زبان امروز را با ابزار امروز در خود حل نموده است، آیا با تفکر شبان- رمگی حرکت می‌کند. آیا تولید خالص نیروی اندیشه‌ی انسان کُرد ما در بسترهای توسعه‌نیافتگی اتفاق افتاده و یا در گذرگاه‌های اتفاق پرورش یافته است؟ همه اینها و پرسش‌های بسیاری ذهن‌هایمان را انباشته است که در پی پاسخ یاشد.
*روزنامه نگار
- سقز رووداو
- کد خبر 16812
- بدون نظر
- پرینت
